У 2016-м медцэнтры звольняць кожнага пятага супрацоўніка

У 2016 годзе бізнес прыватных медыцынскіх цэнтраў апынецца ў вельмі цяжкім становішчы. Новыя правілы ліцэнзавання дазваляюць працаваць у платных медыцынскіх цэнтрах толькі медыкам першай альбо вышэйшай кваліфікацыйных катэгорый. Гэта азначае, што медцэнтрам давядзецца звольніць многіх спецыялістаў і скараціць лік пацыентаў для абслугоўвання.



Добрая навіна для дзяржаўнай медыцыны, дрэнная  — для прыватнай. Ужо вясной гэтага года многім лекарам і медсёстрам, якія цяпер працуюць у прыватных медыцынскіх цэнтрах, прыйдзецца перавесціся ў дзяржаўныя бальніцы і паліклінікі. А медцэнтрам, адпаведна, прыйдзецца скараціць колькасць пацыентаў, якія прымаюцца.

Прычына такіх пераменаў — тое, што 1 сакавіка ўступіць у сілу ўказ прэзідэнта № 475 ад 26 лістапада 2015. Ён адмяняе ліцэнзаванне для дзяржаўных паліклінік, бальніц, РНПЦ, — але, наадварот, робіць больш жорсткімі ўмовы, у якіх працуе прыватная медыцына. У прыватнасці, з 1 сакавіка ўсе медработнікі прыватных цэнтраў будуць абавязаны мець першую або вышэйшую кваліфікацыйную катэгорыю. Менавіта медработнікі, то ёсць новая норма тычыцца не толькі лекараў, але і малодшага медыцынскага персаналу.

Што гэта азначае на практыцы? Выпускнік як медыцынскага ВНУ, так і мэдвучэльні не атрымлівае ніякую катэгорыю разам з дыпломам. Другую катэгорыю ён можа “зарабіць” не раней чым праз два гады — і то яе атрыманне не з'яўляецца аўтаматычным. Каб дасягнуць узроўню 1-й катэгорыі, пасля гэтага трэба прапрацаваць лекарам ці медсястрой яшчэ тры гады. Разам, атрымліваецца, выпускнік павінен спярша мінімум пяць гадоў працаваць у дзяржаўнай медыцыне, і толькі абзавёўшыся запаветнымі “коркамі”, ён зможа працаўладкоўвацца ў прыватны медцэнтр. У рэальнасці, аднак, не пяць гадоў, а больш. Справа ў тым, што ў тэрмін медпрактыкі для атрымання катэгорыі не ўключаецца водпуск, догляд за дзецьмі і іншыя перапынкі — залічваецца толькі чыста працоўны стаж.

“З аднаго боку, гэта добра — падвысіцца аўтарытэт медцэнтраў, бо ў іх будуць працаваць больш кваліфікаваныя дактары. З іншага боку, атрымліваецца, малады лекар павінен пяць гадоў “трэніравацца” на бюджэтных пацыентах, і толькі пасля гэтага яму дазволяць лячыць забяспечаных людзей — пацыентаў камерцыйных медцэнтраў”, — іранізуюць самі лекары.

Нельга сказаць, што кіраўніцтва медыцынскіх цэнтраў у паніцы, але там не хаваюць, што многае ў сваёй працы ім давядзецца памяняць — і змірыцца з падзеннем даходаў. “Нам прыйдзецца звольніць кожнага пятага супрацоўніка. А яны і так працуюць з поўнай загрузкай — людзі ўсё менш давяраюць дзяржаўнай медыцыне, так што да нас звяртаюцца зусім не толькі багатыя. Большасць пацыентаў — людзі з самым сярэднім дастаткам. Але ўжо з лютага нам прыйдзецца скараціць прыём пацыентаў, — распавёў кіраўнік аднаго з мінскіх медыцынскіх цэнтраў. — І мы цяпер нават не разумеем, па якім артыкуле звальняць людзей. Добра, калі самі напішуць заяву. А калі не? Бо няма ў Працоўным кодэксе такога артыкула — "змяненне ўмоў ліцэнзавання".

У сваю чаргу, партал TUT.by цытуе прадстаўнікоў Асацыяцыі стаматалагічных арганізацый Беларусі, якія заявілі: “У нас тут проста каравул. Гэта вельмі моцна б'е па ўсёй нашай прыватнай медыцыне. Хтосьці ўжо нават хоча закрывацца”. А кансультант сеткі афтальмалагічных клінік “Новы зрок” Алег Каўрыгін так апісаў цякучую сітуацыю: “Катэгорыя не значыць аўтаматычнае атрыманне ведаў. За шэсць гадоў у дзяржаўнай паліклініцы медсястра не атрымае больш вопыту, чым за меншы тэрмін у якім-небудзь інавацыйным медыцынскім цэнтры. Лекары ў першую чаргу сканцэнтраваны на лячэнні пацыентаў, і разлік на катэгорыю ніколі не было для іх першачарговай задачай”.

На самай справе, было б больш лагічна проста зачыніць для медцэнтраў магчымасць браць на працу медыцынскіх супрацоўнікаў, якія не маюць першай або вышэйшай катэгорыі. Але не выкідаць з штата тых, хто быў прыняты на працу раней — бо гэта, атрымліваецца, свайго роду ўкараненне новага нарматыву заднім лікам. Здаецца, прэзідэнт у сваіх перадвыбарчых выступах абяцаў не пагаршаць умовы вядзення бізнесу...

“Чаму, да прыкладу, лекар, набыўшы бясцэнны вопыт, павінен шукаць нейкае іншае месца працы? Ставак афтальмолагаў ў Мінску не так шмат: куды ім ісці — на вуліцу? — кажа Алег Каўрыгін. — Праз тры гады ў яго будуць зусім іншыя рукі. Медсёстры плачуць: яны атрымліваюць 6–7 млн, навошта ім сыходзіць на два мільёны? І ўмовы працы непараўнальныя”.

Зрэшты, у іншага боку канфлікта — у Міністэрства аховы здароўя — свае аргументы. У афіцыйным каментары Міністэрства аховы здароўя з гэтай нагоды сказана: “Аналіз сітуацыі з кадрамі ў прыватным сектары аказання медыцынскіх паслуг, які пастаянна праводзіцца ў ходзе праверак і маніторынгаў па ацэнцы якасці аказання медыцынскай дапамогі арганізацыямі прыватнай формы ўласнасці, паказаў у большасці выпадкаў нізкую адказнасць медыцынскіх спецыялістаў недзяржаўных арганізацый за вынікі якасці сваёй працы”.

Вядома, без працы лекары, якія сыходзяць з прыватных медцэнтраў, не застануцца — у дзяржаўных бальніцах і паліклініках маса вакансій. Але ў зарплаце яны, несумніўна, страцяць, і моцна. Ды і ўзаемаадносіны з калегамі прыйдзецца наладжваць.

Вядома, дзяржаўныя медустановы таксама аказваюць платныя медыцынскія паслугі, і ў немалым аб'ёме. З аднаго боку, гэта дазваляе медыкам зарабляць больш, чым дазваляе адна толькі бюджэтная стаўка. З іншага боку, Савет міністраў сваёй пастановай №1038 ад 14 снежня 2015 скараціў пералік платных медпаслуг, якія аказваюцца грамадзянам Беларусі дзяржаўнымі ўстановамі аховы здароўя. Так, з пераліку платных медыцынскіх паслуг выключаны дэзінфекцыйныя, дезінсекцыйнные і дэратызацыйныя паслугі, якія ажыццяўляюцца па заявах грамадзян (акрамя мерапрыемстваў у выпадках інфекцыйных захворванняў), а таксама правядзенне санітарна-гігіенічных, таксікалагічных і мікрабіялагічных лабараторных і інструментальных даследаванняў, якія ажыццяўляюцца па жаданні грамадзян. .

Усе гэтыя спрэчкі вакол платнай і бясплатнай медыцыны прымусілі ўспомніць аб неаднаразовых заявах былога віцэ-прэм'ера Анатоля Тозіка, які прапаноўваў спаганяць сімвалічную плату ў 5 тыс. рублёў за кожнае наведванне паліклінікі, каб разгрузіць іх ад “уяўных хворых”. Ён жа лічыў, што неабходна штрафаваць на 400 тыс. рублёў за ілжывы выклік "хуткай дапамогі".

Аднак у цяперашнім урадзе сацыяльныя пытанні курыруе намеснік прэм'ер-міністра Наталля Качанава, якая погляды свайго папярэдніка не падзяляе. “На дадзеным этапе ўводзіць плату за наведванне паліклінік ня трэба, — сказала Качанава 28 снежня 2015 г. у інтэрв'ю інфармагенцтву БелТА. — Неабходна ўдасканальваць працу паліклінік, укараняць сучасныя метады арганізацыі іх дзейнасці. Асаблівая ўвага ў бліжэйшы час будзе нададзена першаснаму звяну аховы здароўя”.

Таксама яна пазітыўна ацаніла тое, што з гэтага часу прыватныя медустановы маюць права самастойна выдаваць бальнічныя лісты — раней нават зрабіўшы аперацыю ў камерцыйным медцэнтры, хворы ўсё роўна павінен быў афармляць даведку ў паліклініцы па месцы жыхарства. Цяпер жа нагрузка на паліклінікі знізіцца, а значыць, палепшыцца якасць абслугоўвання.

Паводле: Белорусская деловая газета