Андрэй Бутоўскі: «Беларускія настойкі могуць стаць сусветна вядомым брэндам»

Якія беларускія алкагольныя напоі папулярныя ў замежнікаў? Чаму варта абапірацца на нацыянальныя традыцыі пры вытворчасці алкагольных напояў і ці склалася ў нас свая культура іх ужывання? На гэтыя цікавыя пытанні нам адказвае першы намеснік дырэктара ААТ «Завод Бульбашъ» Андрэй Бутоўскі.

— Сёлета вы ўпершыню возьмеце ўдзел у Фестывалі беларускамоўнай рэкламы “ADNAK!”, у тым ліку ў якасці афіцыйнага партнёра.

— Апошнім часам з’яўляецца ўсё больш беларускамоўнай рэкламы. І гэта выдатна, што існуе адпаведны фестываль, які можа прафесійна ацаніць прыкладзеныя намаганні і ўзнагародзіць найлепшых. І паколькі мы самі рухаемся ў гэтым напрамку, нам вельмі цікава паўдзельнічаць. Хоць гэта і не першая наша камунікацыя са спажыўцамі на беларускай мове. Яшчэ ў 2006 годзе мы пачыналі нашу першую рэкламную кампанію менавіта беларускамоўным слоганам: “Бульбашъ — сапраўдны гонар наш!”

— Якую ролю беларускамоўная рэклама і традыцыі граюць у вашай кампаніі? Наколькі паспяхова яны дапамагаюць прасоўваць на рынку вашы брэнды?

— Мы заўсёды падкрэсліваем, як на айчынным, так і на замежных рынках, што “Бульбашъ” — беларускі брэнд. Беларускія прадукты, у тым ліку алкагольныя напоі, маюць вельмі добрую рэпутацыю ў тых жа Расіі, Украіне і Казахстане. Раз беларускі — значыць, якасны. Тая ж украінская гарэлка карысталася добрым попытам у Расіі. І наша кампанія пачала адной з першых прыкладаць усе намаганні, каб беларуская гарэлка таксама заняла ўстойлівую нішу сярод расійскіх спажыўцоў. І беларускія традыцыі, мова вельмі дапамагаюць у гэтым і натхняюць. Мы сапраўды сталі адметнымі і вядомымі. І многім нашым калегам сёння прасцей распаўсюджваць сваю алкагольную прадукцыю ў суседніх краінах, бо там ужо добра ведаюць пра беларускі алкаголь і з задавальненнем яго набываюць.

— А ці не было спачатку асцярогі, што, маўляў, на беларускай мове не так шмат людзей размаўляе штодзённа, таму наша рэклама можа быць разлічаная на вузкую аўдыторыю?

— На жаль, так склалася, што ў Беларусі шмат людзей не гаворыць па-беларуску, не выкарыстоўвае мову ў сваім штодзённым жыцці, але большасць яе ўсё ж разумее. Чым менш выкарыстоўваецца беларуская мова ў розных аспектах жыцця, тым менш людзі аб ёй думаюць, ведаюць і тым менш адчуваюць неабходнасць яе ўжываць. Гэта цудоўна, што беларуская мова цяпер актыўна рэкламуецца на білбордах, праз якія можна даведацца пра сэнс тых ці іншых словаў. Памятаеце рэкламу: “Маё першае слова — “дзякуй” ці “Маё першае слова — “сябар”?  Гэта цікава і карысна. Можна наноў адкрыць для сябе багацце беларускай мовы. І беларускамоўная рэклама — адзін з напрамкаў такога негвалтоўнага распаўсюду мовы, бо калі імкнуцца прымусіць людзей размаўляць на беларускай мове, гэта ў вялікай часткі насельніцтва можа выклікаць негатыў, як і любы прымус. А калі ўсё будзе ў цікавай крэатыўнай форме, гэта будзе спрыяць пазітыўнаму стаўленню да яе.

— У мексіканцаў ёсць тэкіла, у шатландцаў — віскі. На гарэлку як нацыянальны напой адразу прэтэндуюць Расія і Польшча. А які алкагольны напой можа стаць уласна беларускай візітоўкай і ці склалася ў нас свая культура піцця?

— Сапраўды, кожны народ мае свае ўлюбёныя алкагольныя напоі. Пачну з цікавага факту: адзін з найбольш папулярных нашых прадуктаў на расійскім рынку — настойка “Зубровая”, а ў нас яе папулярнасць не вельмі вялікая. “Зуброўкай” славіцца і Польшча. Мы некалькі разоў прапаноўвалі польскім калегам параўнаць іх, і многім наша “Зубровая” нават больш спадабалася.

Гістарычна Беларусь была цесна звязаная як з Польшчай, так і Расіяй. Натуральна, у нас шмат агульных традыцый. Тая ж “зуброўка”  — такі ж наш нацыянальны напой, як і польскі. У нас аднолькавыя традыцыі яе вытворчасці. Ці ўзяць настойкі і наліўкі, якія былі вельмі папулярныя сярод беларускай шляхты і амаль кожны шляхціч меў уласную вінакурню, дзе па фірмовых рэцэптах іх выраблялі з тутэйшых траваў, ягад ды садавіны. І я асабіста лічу, што беларускія настойкі могуць стаць сусветна вядомым брэндам, калі іх пісьменна прасунуць на замежныя рынкі. Яны ўжо вельмі папулярныя на расійскім рынку, дзякуючы чаму мы паспяхова канкуруем з буйнымі расійскімі вытворцамі. А для беларусаў настойкі і наліўкі могуць стаць добрай альтэрнатывай заморскім джыну, віскі ці каньяку.

Гарэлка — па-ранейшаму класічны і найбольш папулярны алкагольны напой сярод беларусаў, які прысутнічае падчас розных застолляў. Апошнім часам актыўна расце аб’ём спажывання піва і віна. І гэта добра, бо культура піцця павінная развівацца і быць разнастайнай. Натуральна, як вытворцы алкагольных напояў мы зацікаўленыя ў рэалізацыі пэўных аб’ёмаў сваёй прадукцыі, але нам важна, каб яе спажывалі правільна і да месца. Мы не нацэленыя на спажыўца, які ўжывае шмат. Для кожнага алкагольнага напою ёсць сваё месца і сітуацыя: каньяк ці вермут, напрыклад, ужываюцца традыцыйна як аперытыў, таму іх няправільна закусваць. На жаль, беларусы пакуль не так добра знаёмыя з культурай піцця, мала хто ведае, што і як трэба ўжываць.

— Існуе распаўсюджанае меркаванне, што самая крэатыўная рэклама  — у вытворцаў алкагольных напояў. Чаму?

— Гістарычна алкаголь нясе ў сябе пэўны іміджавы складнік. Розныя саслоўі, народы ўжывалі розныя віды алкагольных напояў. Істотна паўплываў і той факт, што рэкламу алкагольных напояў у той ці іншай ступені час ад часу забаранялі. І чым больш жорстка гэта рабілі, тым больш крэатыўных высілкаў і падыходаў былі вымушаныя знайсці яе вытворцы. Да таго ж, многія сусветна вядомыя мастакі падпрацоўвалі тым, што стваралі яскравыя і адметныя этыкеткі і плакаты для алкагольных напояў. Без крэатыву тут ніяк. Можна проста выпускаць алкаголь, аздобіўшы яго прыгожай ўпакоўкай. А калі ты ствараеш брэнд, з якім плануеш заваяваць айчынны і сусветныя рынкі, то мусіш вельмі адказна падыходзіць да фармавання іміджавага складніка сваёй прадукцыі.

— Апошнім часам на вашым афіцыйным сайце з’яўляецца ўсё больш артыкулаў на беларускай мове, вы пачалі ствараць больш прадукцыі і праектаў, якія абапіраюцца на нашы нацыянальныя традыцыі і сімвалы: “Калядная зорка”, “Цмокі на новы лад”, “Традыцыі на новы лад”, карпаратыўны каляндар “Бульбашъ” на 2016 год, аформлены ў стылістыцы традыцыйных беларускіх дываноў-“маляванак”,  і г.д. Як на гэта рэагуюць вашы спажыўцы? Тым больш што вы экспартуеце сваю прадукцыю ў розныя часткі свету. Наколькі там зразумелы і запатрабаваны наш нацыянальны каларыт? Можа, вы праводзілі нейкія даследаванні на гэтую тэму?

— Вельмі добра рэагуюць. Прынамсі, негатыўных водгукаў не было. Калі ты нешта крэатыўна і цікава робіш, то абавязкова знойдзеш водгук у сэрцах спажыўцоў. Прычым нават тых, хто наогул не ўжывае алкагольных напояў, але ім даспадобы ўбачыць новае пераасэнсаванне і ўжыванне беларускіх сімвалаў, традыцый, мовы.

А вось на замежных рынках досыць складана прасунуць нешта новае з нацыянальным каларытам, бо там ужо склалася культура ўжывання пэўных алкагольных напояў. Узяць тую ж Паўночную Амерыку, дзе спажыванне гарэлкі ў чыстым выглядзе вельмі невялікае. Нават сама назва брэнда, калі яна напісаная кірыліцай, можа быць незразумелай замежніку. Таму за мяжой наш брэнд пішацца лацінкай.  Дарэчы, беларусы адчуваюць пэўны нацыянальны гонар, калі раптам у далёкай краіне ў крамах сустракаюць беларускую прадукцыю. Чым жа мы можам зацікавіць замежных спажыўцоў? У першую чаргу — натуральнасцю. У гэтым наша істотная перавага над іншымі вытворцамі. У Беларусі досыць строгія патрабаванні да вытворчасці алкаголю. Калі ў іншых краінах дазваляецца ўжыванне сінтэтычных спіртоў ці штучных араматызатараў, то наша прадукцыя іх не змяшчае. Калі на этыкетцы напісана, што настойка журавінная, значыць, пры яе вытворчасці выкарыстоўвалася натуральная сыравіна. А паколькі цяпер ва ўсім свеце асноўны трэнд ідзе на натуральнасць, многія спажыўцы надаюць гэтаму вялікую ўвагу. Да таго ж вялікую аўдыторыю нашых замежных партнёраў складаюць тыя, хто калісьці паспрабаваў нашу прадукцыю і высока ацаніў яе, таму і вырашыў імпартаваць “Бульбашъ” у свае краіны.

— Дарэчы, у гэтым годзе вы выступілі ініцыятарам цікавага праекта “Цмокі на новы лад” па стварэнні серыі нацыянальных кактэйляў-цмокаў. Хто вас натхніў на гэта?

— Паколькі настойкі — гэта істотная частка беларускай культуры і гісторыі, мы прыкладаем усе намаганні, каб традыцыі іх вытворчасці захоўваліся і развіваліся. Нашы тэхнолагі натхняюцца рэцэптамі са старажытных кніг і даведнікаў. Гэта досыць складаны і творчы працэс — стварэнне купажу алкагольнага напою. Рэкламная агенцыя, з якой мы супрацоўнічаем, прапаноўвала нам шмат варыянтаў назвы для праекта, але мы выбралі менавіта гэты, бо ў цмоках ёсць пэўная фэнтэзійнасць, казачнасць, таямніца. Сама назва гэтых істот адсылае нас да старажытнай міфалогіі беларусаў.

— Наколькі паспяхова кактэйлі-цмокі прыжываюцца ў меню беларускіх бараў і рэстаранаў? Хто іх часцей за ўсё замаўляе?

— Мы спадзяемся, што паспяхова. Пакуль рана падводзіць пэўныя вынікі, бо цяпер якраз актыўна працуем над тым, каб кактэйлі-цмокі з’явіліся ў меню як мага большай колькасці папулярных бараў і рэстаранаў сталіцы і рэгіёнаў. Я лічу, што гэта вельмі важна, каб у нас з’явіліся свае нацыянальныя кактэйлі, заснаваныя на нашых традыцыях. Не White Russian ці Cosmopolitan, а нашыя родныя цмокі, якія можна пакаштаваць толькі тут. Калі вы паедзеце ў любую краіну свету, хоць у суседнюю Літву, вам усюды прапануюць свае нацыянальныя стравы і напоі. Замежнікі і нашы суседзі даўно гэта прасоўваюць, робячы турыстычнай адметнасцю, час і нам заняцца тым самым.

Ліна Мілаш, budzma.by

Фота Уладзіміра Грыбаедава