Канстытуцыйны суд Латвіі ўзаконіў пераход школ на латышскую мову
Урокі на рускай мове ў білінгвальных школах, пачынаючы з новага навучальнага года, будуць весціся толькі па прадметах «руская мова» і «руская літаратура».
Мітынг супраць школьнай рэформы ў Рызе (архіўнае фота). РІА Навіны / Сяргей Мялконаў
Канстытуцыйны суд (КС) Латвіі прызнаў адпаведным канстытуцыі перавод школ нацыянальных меншасцяў на латышскую мову. Адпаведнае рашэнне апублікавана на сайце суда ў аўторак, 23 красавіка.
У прыватнасці суд пастанавіў, што моўная рэформа, прынятая парламентам і зацверджаная прэзідэнтам краіны ў 2018 годзе, не супярэчыць артыкулу 91 Асноўнага закона, які паказвае, што «правы чалавека рэалізуюцца без якой-небудзь дыскрымінацыі». А таксама артыкулу 114 канстытуцыі, які адзначае, што «асобы, якія належаць да нацменшасцяў, маюць права захоўваць і развіваць сваю мову, этнічную і культурную самабытнасць». «Рашэнне суда канчатковае, не падлягае абскарджанню і ўступае ў сілу з моманту яго абвяшчэння», — гаворыцца ў вердыкце суда.
Такім чынам, КС Латвіі паставіў кропку ў спрэчцы аб моўнай рэформе ў школьнай адукацыі, рэалізацыя якой пачнецца ў новым навучальным годзе і будзе доўжыцца да 1 верасня 2021 года. Паводле прынятага закона, большасць заняткаў у школах нацыянальных меншасцяў будуць весціся на латышскай мове. Урокі на рускай будуць праводзіцца толькі па такіх прадметах як «руская мова» і «руская літаратура», а таксама па шэрагу дысцыплін, звязаных з культурай і гісторыяй.
Супраць прыняцця закона актыўна выступала руская дыяспара Латвіі, якая, паводле дадзеных на 1 студзеня 2019 года, складае прыкладна чвэрць насельніцтва краіны. У краіне каля сотні школ вядуць навучанне на рускай і латышскай мовах (білінгвальныя школы).
Сутнасць рэформы
Зацверджаная Соймам і ўхваленая прэзідэнтам Раймандсам Веёнісам рэформа навучальных устаноў нацменшасцяў стартуе ў Латвіі ў верасні 2019 года. Сутнасць прынятай рэформы складаецца ў тым, каб да 1 верасня 2021 года поўнасцю перавесці на латышскую мову навучанне ва ўсіх школах нацменшасцяў.
«Навучанне ў сярэдняй школе на латышскай мове забяспечыць аднолькавыя магчымасці для ўсёй моладзі», — сказалі ў прэс-службе прэзідэнта Латвіі Веёніса.
dw.com