Андрэй Ягораў: улады кансервуюць Беларусь у разліку на прэферэнцыі з Расіі

Беларускі інстытут стратэгічных даследаванняў (BISS) рэалізуе новы маштабны праект «Рэфорум», мэта якога стварэнне канкрэтных прапаноў рэформаў у розных галінах, якія будуць спрыяць павышэнню канкурэнтаздольнасці беларускага грамадства. Сёння пра перспектывы еўрапейскай інтэграцыі і трансфармацыі Беларусі разважае член савета праекта, дырэктар Цэнтра еўрапейскай трансфармацыі палітолаг Андрэй Ягораў.



— Якія варыянты трансфармацыі Беларусі найбольш верагодныя? І ці магчымыя яны наогул?
 

— Мне здаецца, ва ўладзе няма такой гатовасці да мадэрнізацыі, ніякага руху насустрач рэформам не адбываецца.
 

Праўда, некаторыя зрухі назіраюцца ў дыялогу з Еўрасаюзам. Пасля візіту ў Беларусь дырэктара дэпартамента Расіі, "Усходняга партнёрства", Цэнтральнай Азіі, рэгіянальнага супрацоўніцтва і АБСЕ Еўрапейскай службы знешніх дзеянняў Гунара Віганда абвешчана, што беларускі ўрад з Еўрасаюзам рыхтуюць прапановы па мадэрнізацыі асобных сфер эканомікі.
 

Але ў цяперашніх умовах немагчыма казаць аб маштабнай трансфармацыі краіны, паколькі сітуацыя сёння па-ранейшаму закансерваваная. Робіцца гэта ў разліку на атрыманне дадатковых прэферэнцый з Расіі: за кошт рээкспарту нафтапрадуктаў, зніжэння цаны на газ, пастаўкі традыцыйных відаў беларускай прадукцыі на расійскі рынак — крыніц паступленняў цалкам дастаткова.
 

— Некаторыя палітолагі лічаць, што ў цяперашніх умовах для Беларусі найбольш падыходзіць варыянт фінляндызацыі краіны, які можа забяспечыць адносную незалежнасць і эканамічнае развіццё.
 

— Фінляндызацыя — не больш чым формула, не напоўненая канкрэтным зместам. Ніхто з незалежных экспертаў не валодае магчымасцю прасоўваць свае ідэі, у тым ліку і названую, на ўзровень дзяржаўнай палітыкі. Таму фінляндызацыя ў нашых умовах — толькі апераванне цікавымі канцэпцыямі на ўзроўні схаластыкі, не больш за тое.
 

— Пасля падпісання дамовы аб стварэнні Еўразійскай эканамічнага саюза еўрапейскія перспектывы Беларусі адсунуліся на задні план. Беларусь узяла курс на пабудову еўразійскай прасторы, дзе прадугледжана не толькі эканамічнае, але палітычнае і ваеннае супрацоўніцтва. Як ўвязваецца еўразійская інтэграцыя з еўрапейскімі перспектывамі краіны?
 

— Сама еўразійская інтэграцыя, нягледзячы на ​​бравурныя заявы высокапастаўленых асоб, далёкая ад рэальнага працэсу. Асноўныя супярэчнасці паміж удзельнікамі ЕАЭС не знятыя.
 

На цяперашнім мінімальным узроўні ўзаемаадносін з Еўрасаюзам ніякая еўразійская інтэграцыя не можа служыць перашкодай для адносін з ЕС. Любое, нават самае нязначнае дзеянне па развіцці адносін з ЕС, будзе разглядацца як крок наперад.
 

Безумоўна, беларускі рэжым паспрабуе і далей балансаваць паміж Усходам і Захадам, любыя праблемы на ўсходнім напрамку будуць кампенсавацца нахілам у бок Захаду. Зараз ківач хітнуўся ў бок Еўрасаюза, дыялог з ЕС набірае абароты, нягледзячы на ​​наяўнасць у Беларусі палітвязняў. І адбываецца гэты працэс паралельна з еўразійскай інтэграцыяй.
 

Калі раптам у перспектыве паўстане пытанне аб асацыяцыі Беларусі з Еўрасаюзам, тады магчыма з'яўленне супярэчнасцяў з ЕАЭС, перш за ўсё ў палітычным плане. Як гэта адбылося з Украінай, якая мінулай восенню выказала гатоўнасць падпісаць пагадненне аб асацыяцыі з ЕС.
 

— Чаканні, што пасля ўлівання Украіны ў еўрапейскую сям'ю Беларусь атрымае новы імпульс для развіцця беларуска-еўрапейскіх адносін, падобна, не апраўдаліся ...
 

— Тое, што адбываецца ва Украіне — толькі пачатак працэсу. Палітычная частка пагаднення аб асацыяцыі падпісаная, але Украіна стаіць на парозе вельмі сур'ёзных рэформаў, якія павінны адбыцца ў адпаведнасці з логікай падпісаных пагадненняў. Паспяховасць ці не рэформаў, ступень еўрапеізацыі Украіны будуць уплываць і на Беларусь. Беларускае грамадства ўбачыць, ёсць карысць ці не ад руху ў бок Еўропы.
 

Пакуль жа Беларусь застаецца апошнім саюзнікам Расіі на Захадзе, што вядзе да працягу спекуляцый статусам «апошняга палітычнага саюзніка Расеі» і атрымання за гэта прэферэнцый. Вось гэта сёння адзіны вынік ўкраінскіх падзей для Беларусі.

Даведка:

Андрэй Ягораў. Беларускі палітолаг і метадолаг. Нарадзіўся ў Гродне ў 1979 годзе. З 2005 года - удзельнік метадалагічнай групы «Агенцтва гуманітарных тэхналогій», кіраўнік аналітычнай групы. З 2010 года — дырэктар Цэнтра еўрапейскай трансфармацыі. Каардынатар першай рабочай экспертнай групы (палітычны дыялог і палітычная рэформа) «Еўрапейскага дыялогу аб мадэрнізацыі з Беларуссю".
 

naviny.by