У Беларусі здзімаецца знешнеэканамічны «цуд»

Красавіцкія дадзеныя прынеслі не вельмі аптымістычныя сігналы аб знешнім гандлі. Паляпшэнне таварнага сальда да папярэдняга годзе імкліва знікае.

605925.jpg


Чыноўнікі любяць казаць пра рост аб’ёмаў знешняга тавараабароту і агульнае аднаўленне да дакрызісных ўзроўняў. Праўда, за траскучымі славеснымі інтэрвенцыямі хаваюцца дэталі, якія хутка нівелююць гэты аптымізм, пішуць banki24.by.

У знешнім гандлі любой краіны важны не столькі яе аб’ём, колькі збалансаванасць. Калі ёсць мэта прыцягнуць валюту ў краіну і за кошт гэтага расплачвацца з абавязкамі, то трэба не дапускаць разрастання «дзіркі» ў балансе экспарту і імпарту. Бо якая карысць дзяржаве ад таго, што ў вас шалёныя абароты на знешнім контуры, калі ў выніку імпарт перавышае экспарт на мільярды долараў, і вы выдаткоўваеце валюту, а не зарабляеце яе? У гэтым выпадку для кампенсацыі наступстваў трэба альбо зацягваць паясы ўнутры краіны, альбо залазіць у новыя даўгі, альбо аб’яўляць дэфолт па знешніх абавязацельствах.

Вось і ў 2021 годзе прыкметна, што беларуская эканоміка пачынае ўкатвацца ў заезджаную каляіну. За 4 месяцы імпарт тавараў аказаўся больш экспарту на 931 млн USD. У студзені паляпшэнне памеру сальда гандлю ў параўнанні з 2020-м склала 172 млн USD, у лютым — 178,5 млн USD, у сакавіку — 116,2 млн USD, а ў красавіку — усяго 35 млн USD. Так адбылося з-за таго, што па выніках красавіка імпарт павялічыўся практычна на тую ж велічыню, што і экспарт — на 1,314 млрд USD супраць 1,349 млрд USD.

У 1 квартале прыросты імпарту прыкметна адставалі ад прыростаў па экспарце. Пагаршэнне сітуацыі генеруюць два асноўныя напрамкі — Расія і краіны па-за межамі СНД. За красавік 2021-га імпарт Беларусі з РФ падскочыў аж на 883,7 млн USD да супастаўнага месяца 2020 года. У выніку сальда гандлю з расійцамі ў красавіку пагоршылася адразу на 450,3 млн USD. Адпаведна, знізіўся і каэфіцыент пакрыцця імпартных паставак з РФ экспартнымі — да 66,9% супраць 82% годам раней. Гэта значыць, што ў красавіку-2021 на кожныя 100 USD расейскага імпарту прыпадала толькі 66,9 USD беларускага экспарту, тады як у 2020 — м-82 USD.

У рэгіёне «краіны па-за СНД» красавіцкі імпарт вырас да 2020 года на 357,4 млн USD, хоць яшчэ зімой імпарт адставаў ад узроўню мінулага года. На гэтым геаграфічным кірунку Беларусь таксама стала «экспартнадэфіцытнай» краінай. Калі ў зімовыя месяцы экспарт РБ у краіны па-за СНД перавышаў імпарт, то ў красавіку каэфіцыент пакрыцця апусціўся ніжэй за 100%.