У цэнтры Мінска спілавалі ліпу, якая «памятала» Напалеона

Адным з самых уражлівых пунктаў знакамітага шпацырнага марафону, які штогод праводзіць Гарадскі Ляснічы, была двухсотгадовая ліпа ў сталічным парку Перамогі. Яе называлі Людамонт — па старажытнай назве фальварка, які калісьці быў у гэтым месцы.

Але літаральна ўчора стала вядома, што рарытэтнае дрэва спілавалі. Удзельнікі клуба скандынаўскай хады падчас прагулкі сталі сведкамі, як за некалькі гадзін рассеклі і вывезлі гіганцкі ствол і галіны, паведамляе Зялёны партал.

Ліпа-Людамонт была знакавай не толькі для экалагічных актывістаў і гараджан. У 2014 годзе супрацоўнікі Інстытута эксперыментальнай батанікі імя. В.Ф. Купрэвіча НАН Беларусі падрыхтавалі дакументы для абвяшчэння яе батанічным помнікам прыроды мясцовага значэння. Дакументы былі перададзеныя ў Мінскі гарадскі камітэт прыродных рэсурсаў і навакольнага асяроддзя.

Заказчыкам вырубкі выступіла Упраўленне па ахове раслін УП «Мінскзеленбуд». Яго супрацоўнікі паказваюць на пустэчы і гнілату ў ствале, якія і паслужылі прычынай для выдалення насаджэнні. Дзеля справядлівасці, на гэта ж звярталі ўвагу і батанікі, калі рыхтавалі рэкамендацыі ў 2014 годзе. Яны адзначалі, што ў дрэве маюцца дупла і асяродак гнілата, і ліпе неабходна забяспечыць належны сыход: правесці абразанне сухіх галін, зафарбаваць адкрытыя сухія раны, зачысціць і запламбаваць раны і пустаты ствала.

Па словах батанікаў, у прыродных умовах ліпа дасягае 300-400-гадовага ўзросту, а асобныя экземпляры — да 800 гадоў. Падобныя насаджэнні ўяўляюць экалагічную, эстэтычную, батанічную і навуковую (для захавання мясцовага генафонду) каштоўнасць, выступаюць аб'ектамі культурнай спадчыны.
«Такіх дрэў, як гэта, больш у горадзе практычна няма: засталася толькі адна старажытная ліпа ў парку Горкага, — каментуе каардынатар кампаніі «Гарадскі Ляснічы» Ігар Корзун. — На летніх здымках відаць, што, нягледзячы на ​​наяўнасць дупла (а дупла наогул вельмі характэрныя для ліп), дрэва зялёнае, з вялікай кронай, абсалютна жывое. Гэта страта культурнай спадчыны, такая ж, як калі б мы разбурылі Чырвоны касцёл альбо Тэатр оперы і балета».

«Уявіце, што пабачыла гэта дрэва на сваім вяку: Напалеона (менавіта тут ён заехаў у горад), кайзераўскіх салдат у Першую сусветную, фашысцкіх — у Другую. Гэта быў кацёл запалу, тугі і трывог. Было цяжка, было холадна і голадна, але ліпу ня спілавалі, таму што яе «дзед садзіў», потым — «прадзед саджаў». Гэтая ліпа — лепшы помнік народу, які прайшоў праз пачатку пабудовы войнаў і буры рэвалюцый», — звычайна такім аповядам суправаджалі гэты аб'ект падчас гарадскога шпацырнага марафону.
Да таго ж, «велічныя дрэвы аказваюць супакойваючае дзеянне на навакольных, ствараюць эмацыйны настрой», як было напісана ў навуковым абгрунтаванні абвяшчэння ліпы батанічным помнікам прыроды.

Прадстаўнікі кампаніі маюць намер атрымаць у Мінскім гарадскім камітэце прыродных рэсурсаў і аховы навакольнага асяроддзя абгрунтаванне знішчэння ліпы, якая падлягала догляду і лячэння.
Фота: Ігар Корзун, Аляксандр Мех, Інстытут эксперыментальнай батанікі