У Мінску сёння прэзентуюць кнігу "Жыццё пасля раку"

Сёння, 20 кастрычніка, у 19:00, у малой залі к/з Мінск адбудзецца прэзэнтацыя кнігі «Жыццё пасля раку» з удзелам гуртоў NAVI, RECHA і RAHIS. Уваход вольны. 



poster_a4_rak.jpg

«Жыццё пасля раку» — гэта 22 гісторыі анкалагічных пацыентаў, якія ўсвядомілі, што смерць можа быць блізка, але іх жыццё ў такой сітуацыі набывае іншы сэнс. Кніга выйшла ў серыі «Бібліятэка Свабоды».

screen_shot_2014_10_09_at_01_20_39_copy.jpg

Пасьля раку — жыцьцё! 

Пасьляслоўе да кнігі «Жыцьцё пасьля раку» укладальніцы Ганны Соўсь.
Жыцьцё перад тварам сьмерці. У адрозь­неньне ад пісьменьнікаў ня часта журналістам даводзіцца распрацоўваць гэтую тэму. Праект «Жыцьцё пасьля раку» як раз пра гэта. Гэта гісторыі анкалягічных пацыентаў, якія ўсьвя­домілі, што сьмерць можа быць блізка, але іх жыцьцё ў такой сытуацыі набывае іншы сэнс. 


У траўні 2013 году ў перадачы «Свабода бяз гальштукаў» на тэму «Як гаварыць пра рак?»старшыня рады Беларускай арганізацыі працоўных жанчын Ірына Жыхар расказала, як яе запрасілі паўдзельнічаць у перадачы тэлеканалу ОНТ, прысьвечанай анкалягічным хваробам, і рэдактары прызналіся, што яна аказалася адзінай, хто пагадзіўся публічна расказаць пра сваю хваробу. 


Я тады падумала, а чаму б не паспрабаваць зьмяніць сытуацыю? У амэрыканскую газэту «New York Times» некалькі тысяч чалавек даслалі свае гісторыі пасьля раку для праекту Your Life After Cancer (Ваша жыцьцё пасьля раку). У Беларусі каля 250 тысяч чалавек маюць анкалягічны дыягназ.


«95% людзей хаваюць тое, што яны хварэюць на рак. Але калі хто памрэ, ведае паўгорада. А тое, што ён лячыўся 10 гадоў, ня лічыцца. З тысячы хворых на рак шчытападобнай залозы летась памерла сем чалавек. У нас маса пацыентаў, якія вылечыліся», — казаў галоўны лекар Менскага анкадыспансэру Ўладзімер Каранік.

 
Няўжо ў Беларусі так мала людзей, якія вы­лечыліся ад раку і якія могуць расказаць пра гэта, падзяліцца каштоўным досьведам? Гэта быў выклік, які нельга было не прыняць... 


Напачатку я паглядзела, як адлюстроўвалася анкалягічная тэма ў беларускіх мэдыях. Вы­ глядала, на мой погляд, досыць пэсымістычна. Статыстыка да розных датаў, кожны трэці нэкралёг зьвязаны з ракам, рэдкія інтэрвію з анколягамі і поўна інтэрпрэтацый пра чар­нобыльскі складнік у беларускай сытуацыі. Хаця, як кажуць аўтарытэтныя беларускія анколягі, колькасьць анкалягічных захвор­ваньняў цяпер у Беларусі прыкладна такая самая, як у эўрапейскіх краінах. Рак у пэўнай ступені — цывілізацыйная хвароба, зьвязаная сярод іншага і з павелічэньнем працягласьці чалавечага жыцьця. 


У Беларусі традыцыйна людзі хаваюць, што яны маюць анкалягічныя хваробы, і дыягназ «рак» успрымаецца многімі як прысуд. Мэтай гэтага праекту было зьмяніць гэты стэрэа­тып і расказаць пра людзей, якія перамаглі хваробу і лічаць, што гэтае выпрабаваньне зьмяніла і ўдасканаліла іх жыцьцё. 


Напачатку многія паглядзелі на такую ідэю скептычна. І найперш, з пункту гледжаньня выкананьня. Меркавалася, што калі зможам пераканаць расказаць пра сябе хаця б пяць­ шэсьць чалавек, то гэта будзе вялікім посьпе­хам. 


Аказалася таксама, што цяжка гаварыць на гэтую тэму ня толькі хворым, але і здаровым. У тым ліку — прафэсійным журналістам. Некаторыя лічылі некарэктным гаварыць з анкалягічнымі хворымі пра рак, нібыта са сьмяротнікамі: «Неэтычна...»


Некаторыя баяліся сурочыць: «Ня трэба чапаць гэтую тэму, гэтых людзей, гэтую хваробу, каб чаго ня выйшла...» Некаторыя проста не хацелі павя­лічваць боль: «Навошта верадзіць незагойную рану, калі ўсё роўна не дапаможам...» 


Памыліліся ўсе. У выніку аказалася, што зь верасьня 2013 году да лютага 2014 году ня пяць, а 22 чалавекі падзяліліся сваімі гісторыямі жыцьця пасьля раку. Кожны тыдзень на сайце і ў эфіры зьяўлялася новая гісторыя, якую актыўна камэнтавалі наведнікі сайту Свабоды, і частка гэтых водгукаў прысутнічае ў кнізе. 


Зьмяніць традыцыю было, вядома, ня так проста. Я шукала герояў для «Жыцьця пасьля раку» паўсюль, зьвярталася да людзей праз Фэйсбук, вяла даўгую перапіску з патэнцый­нымі героямі, і шмат хто адмаўляўся гаварыць альбо прасіў пачакаць. На другі­-трэці месяц стала лягчэй. Адны героі праекту рэкамэнда­валі іншых, вялікая частка гісторый — гэта ўдзельнікі групаў падтрымкі анкапацыэнтаў зь Менску, Смаргоні, Клічава і Бабруйску. 


Сярод герояў «Жыцьця пасьля раку» — му­зыка, банкір, клоўн, палітычны актывіст, тэатральны крытык, настаўніца ангельскай мовы, сьвятар, пэнсіянэр... Гэта людзі роз­ных узростаў, інтарэсаў, перакананьняў, сацыяльных статусаў. Нашы карэспандэнты Алесь Асіпцоў, Алесь Дашчынскі, Аляксандра Дынько, Аляксей Знаткевіч, Ігар Карней і Іна Студзінская ўмелі слухаць і запісваць гісторыі герояў «Жыцьця пасьля раку». 


...Кожнага з нас можа напаткаць анкалягічная хвароба. Ніхто не застрахаваны. Як мы бу­дзем яе ўспрымаць? Як прысуд, як трагедыю, як канец жыцьця? Альбо як выпрабаваньне, як магчымасьць пераасэнсаваньня, іншай расстаноўкі жыцьцёвых прыярытэтаў і каш­тоўнасьцяў? Героі праекту «Жыцьцё пасьля раку» шчыра расказалі нам свае гісторыі і падзяліліся сваім досьведам. 


Галоўны вынік праекту «Жыцьцё пасьля раку» на Свабодзе — рэальныя галасы на­дзеі, жывая сіла салідарнасьці і сапраўдная практыка перамогі. 

screen_shot_2014_10_09_at_01_20_24_copy.jpg


Мяняцца і мяняць жыцьцё могуць толькі героі

Прадмова Аляксандра Лукашука да кнігі «Жыцьцё пасьля раку»

На жаль, гэтая кніга будзе рабіцца больш папулярнай зь цягам часу, бо з ростам пра­цягласьці жыцьця і якасьці дыягностыкі колькасьць анкалягічных пацыентаў у сьвеце будзе толькі расьці.


На шчасьце, досьвед, які сабраны ў гэтым першым у Беларусі эвангельлі жыцьця пасьля раку, сьведчыць пра магчымасьць такога жыцьця.


На жаль, роспач, адчай і слабасьць, якія часам апаноўваюць людзей пасьля анкалягічнага дыягназу, не спрыяюць вылячэньню.


На шчасьце, удзельнікі гэтай кнігі самі ёсьць пераможным аргумэнтам у няспыннай вайне чалавецтва супраць заўчаснай сьмерці.


На жаль, табу, якімі мы ратуемся ад незразу­мелага, таемнага і фатальнага, ёсьць часткай нашай культуры, гісторыі, быцьця.


На шчасьце, мы можам мяняцца і мяняць жыцьцё — так, як гэта робяць героі гэтай кнігі.

screen_shot_2014_10_09_at_01_20_31_copy.jpg

Прэзэнтацыя ў Клічаве: 
22/10/2014, 14:00 — Цэнтар сацыяльнага абслугоўваньня насельніцтва, вул Савецкая, 3в
Прэзэнтацыя ў Смаргоні: 
25/10/2014, 13:00 — Канцэртная заля Дзіцячай школы мастацтваў, вул. Кірава, 2