«Уцечка» дакументаў з Пентагона: цалкам сакрэтна і нікому не патрэбна
Гісторыя з сакрэтнымі дакументамі, якія трапілі ў сеціва, дзіўная тым, што амаль ніхто з тых, хто яе абмяркоўвае, акрамя Bellingcat, не задаўся пытаннем: што, уласна, адбылося? А ўсе пачалі абмяркоўваць, каму гэта выгадна і што гэта значыць, піша Юлія Латыніна ў «Новай газеце. Еўропа».
Фота з russian7.ru
Пачнём з пытання. Што адбылося?
У студзені гэтага года ў чаце пад назвай «Thug Shaker Central» сталі з'яўляцца дакументы з сакрэтных брыфінгаў. Усяго іх было выкладзена больш за сто. Яны тычыліся чаго заўгодна: Кітая, Ізраіля, Бразіліі, Саудаўскай Аравіі, Емена, палітыкі Кітая ў Емене і, вядома, Расіі і Украіны. «Thug Shaker Central» перакладаецца... Гм, скажам так, што гэта неперакладальны слэнг, што мае дачыненне да афраамерыканца-гангстара, які падрыгвае аголенай паляндвічнай часткай цела з эратычнай мэтай. Чат цяпер знесены, сервер забіты, але, мяркуючы па ўсім, у чаце абмяркоўвалі што заўгодна — ад футбола да геапалітыкі. І наш карыстальнік такім чынам падымаў у чаце свой прэстыж.
Асабліва трэба заўважыць, што не, гэта не быў сакрэтны спосаб для шпіёнаў абменьвацца інфармацыяй. Гэта была проста дэманстрацыя нейкага амерыканскага ружовага поні, які ён круты.
Два месяцы ўсё гэта валялася, а ў сакавіку яго заўважыў іншы ружовы поні — Lucca (цяпер акаўнт выдалены), гэты карыстальнік выклаў некалькі здымкаў на Discord-серверы пад назвай «Minecraft Earth Map». Тамтэйшыя пікейныя камізэлькі таксама абмяркоўвалі палітыку і замест фразы «Даладзье — гэта галава» часам выкладвалі скрыншоты вышэй згаданых дакументаў. Вось, маўляў, як рускім усыпалі! У іх колькасная перавага, а зрабіць нічога не могуць, ім каюк, і ў мяне не што-небудзь, а паперка! Мая паперка лепш за тваё меркаванне.
Пасля ўсіх Discord-сервераў, дзе гэта інфармацыя з'яўлялася ў розны час, здымкі з выпраўленымі данымі, дзе паменшаны расійскія страты (у арыгінале расійскія страты большыя за ўкраінскія), з'явіліся на 4chan, а праз некалькі гадзін — на канале «Donbass Devushka». А пасля гэтага дакументы трапілі ў Z-каналы, пачаўся скандал, амерыканскія спецслужбы завылі і пачалі шукаць крыніцу ўцечкі. Lucca знёс усе акаўнты, «Thug Shaker Central» накрыўся сваёй жа паляндвічнай часткай, усе разбегліся.
Што тут сказаць?
Гэта, вядома, Выдатны новы свет.
Мы бачылі ўжо і Эдварда Сноўдэна, і Мардэхая Вануну, і сяржанта Мэнінга, які з прынцыпу зліў дакументы, сеў у турму, заявіў, што яго завуць не Брэдлі, а Чэлсі. Але ружовы поні, які посціць дакументы top secret, каб падняць статус у чаце, — гэта, вядома, новая вяршыня.
І яна ўпэўнена ўзята.
Праўда, тут узнікае пытанне: а што ў гэтых дакументах такога сакрэтнага? Адказ на яго нагадвае гісторыю, якую распавядаў адзін вядомы расійскі вайсковы карэспандэнт. Справа была ў пачатку перабудовы: галоснасць, вось гэта ўсё. Яго запрасілі на Знаменку і ўрачыста абвясцілі, што зараз яму пакажуць сакрэтныя данясенні савецкіх шпіёнаў з Вашынгтона. Ён рыхтаваўся да свята. Памыў рукі. Пракашляўся. Яго запусцілі ў пакой, дзе на масіўным стале ляжала адзінокая папера. Наш герой разгарнуў яе і прачытаў: «Як даносіць наш агент, па звестках газеты «The New York Times…»
Ва ўсім свеце бюракратыя любіць лэйбл top secret. Уладзімір Пуцін, як вядома, не чытае інтэрнэт. Ён чытае тэчачкі. Яны ствараюць адчуванне эксклюзіўнай датычнасці.
Які-небудзь амерыканскі сенатар інтэрнэт, вядома, чытае. Але як яму салодка, калі яго заводзяць у адмысловы пакой для брыфінгаў, прымушаюць выняць з кішэні мабільнік і паказваюць прыгожы PowerPoint, над якім некалькі дзён працавалі інтэрны. Гэта вам не СNN глядзець. Гэта рэдкае пачуццё датычнасці. І ўсё роўна, што на самой справе сенатару глыбока пляваць, як там Кітай цісне на Емен і дзе наогул гэты Емен знаходзіцца, таму што калі б яму было не пляваць, то ён бы бачыў, што слайд паўтарае тое, пра што піша кітайская прэса апошнія два тыдні.
У гэтага правіла, вядома, ёсць выключэнне, і гэта выключэнне — вайна. У вайне, сапраўды, вельмі важна ведаць, што зробіць праціўнік, калі і колькі ў яго сіл. Гэта веданне — літаральна розніца паміж жыццём і смерцю. «Вайна — гэта шлях падману», пісаў Сунь Цзы. Дэзынфармацыя пра час і месца нападу ў войнах мінулага гуляла велізарную ролю.
Аднак у сучаснай вайне, з касмічнымі спадарожнікамі, Сіцылія ўжо не пракоціць. Ці ёсць гэтых дакументах рэчы, здольныя сур'ёзна інфармаваць — ці дэзынфармаваць?
Вылічыць кірунак галоўнага ўдару з дапамогай сакрэтных дакументаў нельга
Вось, да прыкладу, уцечка: на 1 сакавіка Украіна мела 421 ракету для З-300 і траціла іх з хуткасцю 180 ракет у месяц. Вядома, Генштабу РФ будзе прыемна дакладна даведацца гэтую лічбу, але што яна значыць? Што ва УСУ скончацца ракеты для СПА? Не, ёй пастаўляюць і «NASAMS», і «IRIS-T», і ракеты для З-300 таксама на рынку ёсць. Іх прадаюць Азербайджан, Егіпет і Грэцыя. Да таго ж, пагадзіцеся, прыкладную колькасць ракет у Генштабе палічылі і так.
Іншы прыклад: 25 лютага кіраўнік ГУР Кірыл Буданаў ацаніў на брыфінгу сітуацыю ў Бахмуце як «катастрафічную» і прапанаваў увесці ў Бахмут сілы ССА як адзіную надзею. Важныя звесткі? Найважнейшыя!
З уласцівай аўтару сціпласцю я павінна адзначыць, што я кардынальна памылілася, і не ў тым, што Бахмут утрымліваюць (тут ніхто не мог прадказаць), а ў прычыне ўвядзення сіл ССА. Я вырашыла, што яны прыкрываюць адыход, як у Севераданецку, а яны былі ўведзены, каб утрымаць пазіцыі. Ну дык на тое ж я і не супрацоўнік Генштаба. Супрацоўнік Генштаба ўбачыў бы больш варыянтаў.
Простая ісціна заключаецца ў тым, што «вылічыць кірунак галоўнага ўдару ВСУ» з дапамогай сакрэтных дакументаў нельга, таму што яго можна вылічыць без усялякіх сакрэтных дакументаў.
Дакладней, любы палкоўнік Генштаба УСУ, Генштаба РФ і нават Генштаба Зімбабвэ, пасядзеўшы над картай, выдасць вам некалькі базавых варыянтаў. Які з іх выберуць УСУ?
Тут хітрасць.
Калі вы зноў-такі паглядзіце на тую ж карту, то вы ўбачыце, што УСУ валодае адной крытычна важнай перавагай перад расійскімі войскамі. Яны могуць хутка мяняць кірунак удару. УСУ колькі заўгодна можа гуляць з Герасімавым у напарсткі. На які б напарстак Расія ні паказала (Марыупаль, Бярдзянск, Мелітопаль), шарык заўсёды апынецца пад іншым.
Калі Герасімаву прыйдзе «стоадсоткавая інфа» пра расійскага разведчыка, які ператварыўся ў муху, гераічна падабраўся, геніяльна пракраўся і падслухаў размову камандуючага УСУ генерала Залужнага і кіраўніка Аб'яднанага камітэта начальнікаў штабоў генерала ЗША Марка Мілі пра тое, дзе яны ўдараць, якія будуць дзеянні Герасімава?
Першае: пераканацца, што гэта не дэзынфармацыя. А як тут пераканаешся?
Другое: калі гэта не дэзынфармацыя, пачаць рыхтавацца да абароны менавіта ў гэтым месцы (дапусцім, у Мелітопалі).
Пасля чаго ўцяміць, што ў такім выпадку ўдар будзе нанесены ў іншым месцы.
Пасля чаго ўцяміць, што трэба прадугледжваць абарону па ўсіх магчымых варыянтах прарыву праціўніка.
І навошта тады было гераічна ператварацца ў муху?
Вядома, амерыканцы цяпер раз'юшаныя: гэта ўсё роўна як вашы інтымныя здымкі выклалі ў інтэрнэт. Але, прызнацца, разглядаючы гэтыя дзяржаўныя геніталіі, мы можам шчыра сказаць: нічога такога дзіўнага, пра што б мы не маглі выказаць здагадку, на гэтых інтымных здымках няма.