Арсень Сівіцкі: Украіна пяройдзе ў контрнаступ, і ваенныя дзеянні могуць перакінуцца на тэрыторыю Беларусі

Дырэктар Цэнтра стратэгічных і знешнепалітычных даследаванняў Арсень Сівіцкі выказаў у «Позірку» цікавае меркаванне адносна працягу вайны ва Украіне. На яго думку, неўзабаве УСУ пяройдуць у контрнаступ, а потым баявыя дзеянні перакінуцца на Беларусь, што можа прывесці да змены ўлады ў Мінску.

— Уцягванне Крамлём Беларусі ў ваенную агрэсію супраць Украіны і затым правал расійскага бліцкрыгу стварае істотныя рызыкі для нацыянальнай бяспекі нашай краіны. Звязаныя гэтыя рызыкі не толькі з тым, што ўварванне войска РФ пачалося з беларускай тэрыторыі. Значэнне мае і іншае: расійская ваенная прысутнасць, няхай і не ў ранейшых маштабах, да гэтага часу захоўваецца на нашай зямлі. Гэта стварае для Украіны ваенную пагрозу з поўначы, і Кіеў на гэтую пагрозу вымушаны рэагаваць.

Нагадаю, што з самага пачатку канфлікту ўкраінскі бок быў гатовы нанесці ў адказ ракетныя ўдары па месцах дыслакацыі расійскіх войскаў у Беларусі. Тады гэты сцэнар удалося прадухіліць — шмат у чым дзякуючы своечасоваму ўмяшанню прэзідэнта Францыі Эмануэля Макрона, які арганізаваў перамовы паміж Уладзімірам Зяленскім і Аляксандрам Лукашэнкам. Але верагоднасць ваеннага адказу Украіны тым не менш застаецца.

У першую чаргу гэта абумоўлена логікай развіцця канфлікту. Украіна блізкая да таго, каб перайсці ў стратэгічнае контрнаступленне і пачаць аднаўленне сваёй тэрытарыяльнай цэласнасці ў межах, прызнаных міжнароднай супольнасцю. У ліку іншага гэтая аперацыя будзе мець на ўвазе перанос ваенных дзеянняў на прыгранічныя тэрыторыі — як расійскія, так і беларускія. Прычыну я ўжо назваў: наяўнасць там расійскіх войскаў. Пакуль яны знаходзяцца побач, Украіна не можа адчуваць сябе ў бяспецы.

Такім чынам, Беларусь аказваецца ў вельмі хісткім становішчы. Найбольшую асцярогу Мінска, па ўсёй бачнасці, цяпер выклікаюць добраахвотніцкія фарміраванні з беларускай ідэнтычнасцю ў складзе УСУ. Яны не хаваюць, што ў будучыні маюць намер выконваць баявыя задачы на тэрыторыі РБ. Але я б сказаў, што існуе і значна больш драматычны сцэнар, чым пранікненне ў нашу краіну дыверсійна-разведвальных груп, укамплектаваных беларусамі.

Ён палягае ў тым, што цяперашні расійска-ўкраінскі канфлікт можа трансфармавацца ў паўнавартасную рэгіянальную вайну, распаўсюдзіўшыся і на тэрыторыю Беларусі. Не выключана прамое ўзброенае сутыкненне паміж Украінай і Беларуссю.

Апошнія рашэнні беларускага ваенна-палітычнага кіраўніцтва, уключаючы стварэнне Паўднёвага аператыўнага камандавання для прыкрыцця ўкраінскай мяжы, якраз з'яўляюцца рэакцыяй на падобныя перспектывы. Але гэтых мер недастаткова.

Прадухіліць апісанага працягу падзей можа толькі хутчэйшы вывад расійскіх падраздзяленняў з нашай тэрыторыі. Што будзе азначаць выхад Беларусі з вайны і збавенне ад статусу саагрэсара, якім яе лічыць міжнародная супольнасць. Для гэтага патрэбныя дыпламатычныя намаганні. Яны, па сутнасці, застаюцца адзіным інструментам вырашэння наспелых задач.

Трэба разумець, што шанцаў выстаяць пры такім развіцці падзей у Беларусі няма. Таму як Расія да таго часу аслабне да такой ступені, што ўжо нічым не дапаможа. А Украіна, наадварот, будзе ўзмоцнена сучасным заходнім узбраеннем і падтрымана заходняй кааліцыяй, якая сфармавалася ў Рамштайне. Паводле некаторых ацэнак, украінская армія перад заканчэннем вайны павялічыцца да мільёна чалавек. І ў яе будзе вялікае жаданне ажыццявіць свайго роду акт помсты за здраду, якую ў лютым зрабіла беларускае кіраўніцтва. У Кіеве мяркуюць, што ў такім маштабе гэты канфлікт ніколі б не адбыўся, калі б Беларусь не дала «зялёны калідор» для расійскіх войскаў.

Падкрэслю, што апісаныя дзеянні УСУ не будуць супярэчыць міжнароднаму праву.

У пачатковай фазе канфлікту ў некаторых колах, у тым ліку заходніх, вяліся дыскусіі аб сцэнары, які мог бы прывесці да змены ўлады ў Беларусі. Уцягнуць яе ў прамое ўзброенае супрацьстаянне ракетнымі ўдарамі ў адказ з боку Украіны, справакаваць сур'ёзны ўнутрыпалітычны крызіс з-за нежадання беларускага грамадства і арміі ваяваць і, як следства, запусціць механізм сыходу Лукашэнкі. Гэты варыянт — змена рэжыму на дружалюбны — застаецца ў парадку дня Кіева і сёння. Пры падтрымцы саюзнікаў па кааліцыі ён можа быць рэалізаваны як сілавым спосабам, так і з дапамогай дыпламатыі. Хоць не думаю, што гаворка ідзе аб поўнамаштабным сухапутным уварванні і ўзяцці Мінска.

Украіне вельмі важна забяспечыць сваю бяспеку. Яна не можа дазволіць сабе існаванне недружалюбнай дзяржавы, навісаючай з поўначы. Дзяржавы, якая дае свабодны доступ да сваёй тэрыторыі расійскім войскам, гатовым ўварвацца ў любы момант.

З пункту гледжання заходніх стратэгаў, Расія ў вайне з Украінай павінна пацярпець стратэгічную паразу — не толькі на полі бою, але і геапалітычна. Па выніках канфлікту яе ўплыў на міжнароднай арэне значна паменшыцца. Гэта можа пацягнуць сур'ёзныя рэгіянальныя наступствы, перш за ўсё дэзінтэграцыю постсавецкай прасторы. І Беларусь на гэтым фоне становіцца зручнай мішэнню для падобнага геапалітычнага проціборства, выстаяць у якім будзе немагчыма.

Таму прасцей пазбегнуць такога роду падзей з дапамогай дыпламатыі і выхаду з вайны, чым рыхтавацца да новага абвастрэння, якое не абяцае беларускай уладзе нічога добрага.