«Будзеш у іншым спісе». Як беларусаў прымушаюць падпісвацца за Лукашэнку
Пікеты ля крамаў, на чэмпіянаце па дровах і іншых мерапрыемствах — не адзіная форма агітавання за Аляксандра Лукашэнку. Галоўны метад збору подпісаў — на працоўных месцах, і ён акурат набірае абароты. Людзі з Беларусі дзеляцца, як праходзіць гэтая частка перадвыбарчай кампаніі.
Фота ЦВК
Таццяна працуе ў адной з медустановаў Магілёўскай вобласці, распавядае «Наша Ніва» (імя змененае). Калега прыйшла да яе з прапановаю пакінуць свой подпіс у падтрымку кандыдатуры Аляксандра Лукашэнкі.
Таццяна адмовілася, бо гэта супярэчыць ейным поглядам. Але ж калега настойліва параіла вельмі добра падумаць. «Ты ж разумееш, што калі ты не ў гэтым спісе, то аўтаматычна будзеш у другім, чорным. Табе гэта трэба? Можаш уявіць, колькі да цябе будзе пытанняў і якія могуць быць наступствы. Калі хочаш, падпісвайся яшчэ за каго заўгодна, гэтага адсочваць хутчэй за ўсё не будуць. Але калі не будзе твайго подпісу тут, на гэта 100 % звернуць увагу. Будуць праблемы», — папярэдзіла прадстаўніца ініцыятыўнай групы Лукашэнкі.
Другі, чорны, спіс — гэта не нешта абстрактнае. Прадстаўнікі ініцыятыўнай групы літаральна ходзяць з двума спісамі: у адзін мусяць запісваць тых, хто пагадзіўся, а ў другі — хто адмовіўся падпісацца за «гаранта стабільнасці». І гэты другі спіс, з якім прыйшла калега да нашай суразмоўцы, быў чысцюткі. Калі б яна адмовілася, то была б першаю, а мо і адзінаю ў ім.
Глядзіце таксама
«Безвыходнасць нейкая. Нават такой магчымасці захаваць хоць кроплю свабоды нас пазбавілі», — абураецца жанчына.
Таццяна расказвае пра вельмі напружаную абстаноўку ў калектыве. На лятучках і нарадах кіраўніцтва запужвае, застрашвае. Маўляў, мы пра кожнага ўсё ведаем, дзе хадзілі, што крычалі, гаварылі.
«Спрэс прыніжэнні і абразы, да людзей ставяцца як да быдла, парушаюць элементарныя этычныя нормы. Выклікаюць на размовы. Пры нармальнай прававой сістэме такое кіраўніцтва трэба было б звольніць альбо пасадзіць. Але людзі баяцца рот раскрыць, бо можа быць горш. Для звычайнага чалавека — безвыходнасць, для такога лаяльнага да ўлады кіраўніцтва — беспакаранасць і самавольства. Вось што маем сёння».
Асобная тэма — ідэалагічныя мерапрыемствы. Розныя сустрэчы з мясцовай уладай, сходы, лекцыі, ускладанні кветак да мемарыялаў Вялікай Айчыннай — іх столькі, што няма калі працаваць.
«Як гэта ні цяжка прызнаць, супраціў нават у самай прымітыўнай форме цяпер небяспечны, таму немагчымы, — разважае Таццяна. — І людзі, якія яшчэ два гады назад верылі ў перамены да лепшага і спрабавалі штосьці для гэтага рабіць, сёння вымушаныя выбіраць тактыку «захавай сябе і сваю сям’ю».