«Граблі з маторчыкам». Што расійскія дроны забылі ў Беларусі?
Паветраныя «госці» ўсё часцей залятаюць на нашу тэрыторыю. Ваенныя эксперты тлумачаць, чаму яны адхіляюцца ад курса і чым гэта небяспечна.
Беспілотныя лятальныя апараты тыпу «Shahed», якія выкарыстоўваюцца Расіяй, усё часцей сталі з'яўляцца ў паветранай прасторы Беларусі.
Самы сур'ёзны на дадзены момант інцыдэнт адбыўся 3 кастрычніка, калі тры дроны-камікадзэ, якія Расія выкарыстоўвае для нападаў на Украіну, пераляцелі Чарнігаўскую вобласць і апынуліся ў паветранай прасторы Беларусі над Гомельскай вобласцю. І якраз у гэты момант у небе знаходзіўся верталёт самаабвешчанага прэзідэнта Беларусі Аляксандра Лукашэнкі.
Сам ён пракаментаваў гэты эпізод наступнымі словамі: «Няхай яны глядзяць, дзе дроны лётаюць і куды верталёту. Ляцелі яны незвычайна нізка. Вядома, яны верталёт бачаць: ён жа вялікі, гэта не беспілотнік. Нармальна прыляцелі. Таму я тут асабліва не паруся. І потым, ведаеце: збіць верталёт прэзідэнта — гэта вайна». І дадаў, што гэта праблемы не яго, а службы бяспекі і што было «некалькі выпадкаў і з боку Расіі, і з боку Украіны, шмат збіваем і не глядзім чые».
«Гэтыя дроны вельмі дрэнна ўплываюць на яго імідж»
Ваенны аналітык тэлеканала «Belsat» Зміцер Міцкевіч мяркуе, што пакуль няма падстаў гаварыць пра высокі ўзровень пагрозы для Беларусі.
«Час ад часу гэтыя дроны збіваюцца. Усе разумеюць, хто адказвае за бескантрольны запуск з тэрыторыі Расійскай Федэрацыі, і рэжым Лукашэнкі павінен быў нейкім чынам на гэта адрэагаваць. І адзначаючы, што нельга гэта замоўчваць, яны імкнуцца паказаць, што робяць хоць нешта. Гэта так званая "імітацыя бурнай дзейнасці", таму што ўсім зразумела, чые гэта дроны, і ніякіх іншых беспілотнікаў на тэрыторыю Рэспублікі Беларусь не залятала», — заўважыў эксперт у размове з карэспандэнтам «Голаса Амерыкі».
Зміцер Міцкевіч таксама перакананы, што Лукашэнка не аказвае аніякага ўплыву на палітыку бяспекі Беларусі. «Таму адзінае, што яны (Лукашэнка і яго асяроддзе) могуць рабіць — выдаваць нейкія пісулькі і прыкідвацца, што рэагуюць на тое, што адбываецца. Яны могуць брутальна затрымліваць людзей, якія публікуюць даныя пра гэтыя дроны, як гэта было ў Калінкавічах Гомельскай вобласці каля Мазыра. Там упаў збіты расійскі "Shahed", жанчына зняла гэта на відэа і выклала ў Інтэрнэт. Відэа падхапілі многія Telegram-каналы і незалежныя СМІ. І ў той жа вечар да гэтай жанчыны ўварваліся ўзброеныя бандфармаванні, або "касманаўты", знялі гэта на відэа і прадставілі як свой баявы подзвіг. І ва ўспрыманні лукашыстаў гэта "нармальная з'ява", і яны сябе адчуваюць героямі», — канстатуе ваенны аналітык.
Суразмоўца «Голаса Амерыкі» мяркуе, што дзеючы мінскі рэжым больш за ўсё баіцца, што праз развязаную Крамлём вайну ў Беларусі будуць чалавечыя ахвяры. «Таму дроны збіваюцца, каб у грамадстве не было яшчэ большай дэстабілізацыі. Цяпер Лукашэнка ўваходзіць у так званы "перадвыбарчы цыкл" і абвясціў сваю так званую "перадвыбарчую праграму". А насамрэч ніякіх выбараў у Беларусі няма. Там будзе імітацыя выбараў і самалегітымізацыя Лукашэнкі. Верагодна, у лютым», — дапускае Зміцер Міцкевіч.
Глядзіце таксама
І падсумоўвае, што калі раней Лукашэнка прадстаўляў «мірнае неба над галавой беларусаў» як самае галоўнае сваё дасягненне, то сёння становіцца відавочным, што гэтага «мірнага неба» больш няма. «Гэтыя дроны вельмі дрэнна ўплываюць на яго імідж, і яму трэба неяк выпраўляць сітуацыю. Усім зразумела, што гэта расійскія дроны, хоць у прапагандысцкіх СМІ кажуць, што гэта "нейкія беспілотныя лятальныя апараты, якія ўляцелі на тэрыторыю Рэспублікі Беларусь". Але ў любога нармальнага чалавека ўзнікае пытанне: а што робяць вайскоўцы, якія начапілі вялікія пагоны, але не ў стане высветліць, чый робат заляцеў на нашу тэрыторыю? Нават для чалавека, які не цікавіцца палітыкай, гэта выглядае абсалютна сюррэалістычна. І ўсё гэта негатыўна ўплывае на імідж Лукашэнкі», — рэзюмуе эксперт.
Shahed — «граблі з маторчыкам»?
Незалежны беларускі ваенны аглядальнік Сяргей Бульба лічыць, што да прылётаў дронаў у паветраную прасторы Беларусі трэба ставіцца вельмі сур'ёзна. «Адзін з дронаў ужо ўпаў пад Бабруйскам. Добра, што здэтанаваў толькі бак, а не баявая частка. Ну і Лукашэнка ўвесь час асцерагаецца, калі нейкі дрон пойдзе на Мазырскі НПЗ. Ён выдатна бачыць, што адбываецца ў Расіі, і разумее, што НПЗ тэрытарыяльна вельмі блізка да мяжы Украіны і да асноўнай трасе "міграцыі" гэтых БПЛА», — расказаў ён у размове з карэспандэнтам «Голаса Амерыкі».
Глядзіце таксама
Пры гэтым самі дроны ён характарызуе так: «Shahed — гэта, па сутнасці, "граблі з маторчыкам", яны нескладаныя, там няма аператара, які джойсцікам рэгулюе яго палёт. Дрон мае палётнае заданне, згодна з якім ён ідзе. Можна на нейкі час БПЛА аглушыць сродкамі РЭБ, але пасля такога накаўту ён выходзіць на спадарожнік GPS, карэктуе маршрутнае заданне і ідзе па закладзеным маршруце. Аднак, гледзячы на тое, што адбываецца, падобна, што Расія эксперыментуе, уносіць нейкія змены, дапрацоўвае. Мы ўжо чулі, што спрабуюць мяняць маторы, але, мяркуючы па ўсім, санкцыі, якія тычацца радыёэлектронікі, працуюць, і падобна, што выкарыстоўваецца не тое, што трэба, а тое, што ёсць. Таму не заўсёды дроны ідуць па палётным заданні, і пачынаюцца збоі».