«Наўрад ці Пуцін хоча крывавай мясарубкі. Але пытанне, ці зможа ён яе прадухіліць, захаваўшы твар»

Палітолаг Уладзімір Пастухоў лічыць, што ў супрацьстаянні Расіі з Захадам і Украінай рызыка фатальнай памылкі рэзка ўзрастае.

Ракетныя комплексы «Іскандэр» на вучэннях на захадзе Расіі, студзень 2022 года. Фота Мінабароны РФ

Ракетныя комплексы «Іскандэр» на вучэннях на захадзе Расіі, студзень 2022 года. Фота Мінабароны РФ


— Прэлюдыя апакаліпсісу відавочна зацягнулася. Трагедыя ператвараецца ў фарс, — піша Пастухоў на «Эхо Москвы». — Крэмль дэманстратыўна атрымлівае асалоду ад зробленага эфекту. Ён так доўга трымае пісталет ля скроні Украіны, што яна стамілася чакаць, калі ён націсне ўжо на гэты чортаў курок, бо лепш жудасны канец, чым жах без канца. Затое ў Еўропе і Амерыцы ажыятаж. Там прынялі крамлёўскія правілы гульні і з задавальненнем трымаюць «паўзу напружання» , не палягчаючы гэтым жыццё ўкраінцаў.
Ніколі, ні да, ні пасля, Крамлю не было і не будзе ўжо так добра, як цяпер. Ніколі яшчэ з часоў перабудовы слова «рускага цара» не каштавала ў Еўропе так дорага (у прамым і пераносным сэнсах). Але як толькі гэтае слова будзе нарэшце вымаўлена, рынак чаканняў абрынецца, здарыцца натуральная дэвальвацыя страху і барочная крамлёўская карэта ператворыцца ў важкі гарбуз.
Выснова з гэтага простая: была б іх воля, у Крамлі марылі б замарозіць гэтае імгненне нябачанай сілы палітычнага аргазму і спыніць час.
Мэта Крамля — не вайна, а напружанне, якое ствараецца пагрозай вайны. Перафразуючы Міхаіла Жванецкага: у людзей у Крамлі праблемы, і яны хочуць пагандлявацца. Гандлявацца ж зручней за ўсё, калі ты трымаеш пакупніка за горла.
У гэтым і ёсць сэнс «сіндрому швейцара» — пакуль Крэмль пагражае, яго заўважаюць, пра яго гавораць і з ім размаўляюць, нешта соваюць у кішэню і лісліва глядзяць у вочы. А калі ён нікому не пагражае, то яго быццам і не існуе зусім.
Але ёсць ва ўсёй гэтай канструкцыі адна фатальная слабасць. Каб якасна блефаваць, трэба самому верыць у свой блеф. Як казаў галоўны герой брытанскага кінахіта «Джэнтльмены»: «Каб стаць царом звяроў, мала паводзіць сябе па-царску, трэба быць царом! Нельга сумнявацца. Сумневы спараджаюць хаос і вядуць цябе да гібелі...» Гэта значыць, калі ты хочаш, каб іншыя паверылі, што ты гатовы ваяваць, мала рабіць выгляд, што ты рыхтуешся да вайны — трэба хацець вайны.
Сумневы ў тым, ці гатовы ты ваяваць, у такой сітуацыі вядуць да хаосу і гібелі. Крэмль не можа сабе дазволіць сумнявацца ў тым, што ён гатовы ваяваць, таму што любы сумнеў разбурыць з такой цяжкасцю створаны вобраз.
Гэта псіхалагічная дылема і ёсць сёння галоўнай пагрозай. У Крамля няма аніякіх рацыянальных мэтаў у вайне з Украінай. Ні ўрад яму там свой не трэба, ні Данбас, ні Адэса з Херсонам. І наогул яму ўвесь гэты гемарой не патрэбны. Яму патрэбнае адчуванне вечнай вайны, яе атмасфера.
Але каб стварыць і захаваць гэтую атмасферу, яму рана ці позна давядзецца пачаць рэальную вайну, якая не мае для яго ніякага сэнсу, якая не дае адказу ні на адзін выклік, што мучыць яго і знішчае абсалютна ўсе набытыя да гэтага бонусы страху.
Нельга падтрымліваць вечны стан псіхозу, самому не ўпадаючы ў псіхоз. Таму асноўны сцэнар руска-ўкраінскай вайны — запраграмаваны збой праграмы. Вайна здарыцца не ў адпаведнасці з планам, а як эксцэс. Расстаўляючы фігуры па шахматнай дошцы, гросмайстар у нейкі момант падставіцца пад пешку. Гэта будзе руская класічная партыя: вайна бессэнсоўная і бязлітасная да пераможцаў.
Чым вышэй стаўкі ў крамлёўскай гульні, тым вышэйшая рызыка фатальнай палітычнай памылкі, што прывядзе да абнулення таго капіталу, які крамлёўскі швейцар паспеў пазбіваць на чаявых ад занепакоеных еўрапейцаў, якія спрабавалі забраніраваць сабе столік у пуцінскім казіно. У палаючым казіно ўжо ніхто нічога браніраваць не будзе, з яго будуць выносіць мэблю.
Цікава, што Захад у сваёй гульні як быццам не заўважае гэтай інтрыгі і ставіць на павышэнне псіхозу. Эвакуацыя дыпмісій з Кіева, як быццам гаворка ідзе пра Кабул, заявы пра тое, што вайна дакладна пачнецца, што яна пачнецца ледзь не заўтра, а калі пачнецца заўтра, то ўжо паслязаўтра рускія танкі будуць ужо ў Кіеве, выглядаюць хутчэй правакацыйна, чым рэалістычна.
Тым больш, што верагоднасць уцягвання Расіі ў працяглы знясільваючы ваенны канфлікт з істотнымі стратамі для расійскай арміі сёння вышэй, чым верагоднасць паўтарэння крымскага бліцкрыгу. Такое ўражанне, што Захад жадае дапамагчы гросмайстру падставіцца пад украінскую відэлец.
Калі гэтая вайна ўсё ж такі здарыцца, то яна стане для Расіі як снег зімой, якога ўсе чакаюць, але да якога кожны раз ніхто аказваецца не гатовы. Нас чакае самая бесталковая і ад гэтага яшчэ больш крывавая мясарубка, якая ператворыць у фарш большасць ілюзій і ідэалагем пуцінскай эпохі. Наўрад ці Пуцін гэтага хоча, пытанне ў тым, ці зможа ён ужо гэта прадухіліць, захаваўшы твар.
Паводле «Салідарнасці».