Маладыя ды ўдалыя: найлепшыя футбалісты чэмпіянату Беларусі-2023
Рэпрэсіі, «чысткі» і санкцыі амаль забілі айчынны футбол, але падрастае новае пакаленне гульцоў — і яно паказвае вынікі і дае надзею на лепшае.
Ілюстрацыйнае фота: football.by
Чэмпіянат Беларусі–2023 завяршыўся, і не на апошніх ролях яго правялі многія маладыя футбалісты. Справа тут не заўсёды ў ліміце на іх, а ў агульным падзенні ўзроўню гульні і заробкаў, што адкрыла шлях на поле для тых, хто толькі пачынае кар'еру. «Трыбуна» расказвае, хто з такіх гульцоў асабліва адзначыўся сёлета.
Фёдар Лапавухаў, 20 гадоў, брамнік, «Дынама» Мінск
Пасля сыходу з мінскага «Дынама» Ягора Хаткевіча на першы нумар каманды на 2023-ці прэтэндаваў Арцём Макаўчык, які прыйшоў з «Энергетыка-БДУ», але ён пасля першага матча ЧБ траўмаваўся і вылецеў на некалькі месяцаў. У «Дынама» засталіся яшчэ двое брамнікаў — Лапавухаў і 22-гадовы Дзяніс Шпакоўскі. Але і па гульні, і з «лімітных» меркаванняў канкурэнцыю выйграў Фёдар. У выніку ён правёў 20 матчаў пры 14 прапушчаных мячах і дзевяці «сухарах» — выдатная статыстыка для абсалютнага дэбютанта вышэйшай лігі, хай і ў чэмпіёнскай камандзе.
Пасля сезону партал «Transfermarkt» падняў цану на галкіпера на 150 тысяч еўра — цяпер яна складае 350 тысяч еўра. Пасля сыходу Андрэя Кудраўца ў маскоўскае «Дынама» Лапавухаў можа стаць самым дарагім брамнікам вышэйшай лігі — хоць намякнуў, што можа пакінуць «Дынама» ў міжсезонне.
Таксама Фёдар стаў першым нумарам і ў моладзевай зборнай Беларусі, але пра гэтую частку кар'еры яму наўрад ці прыемна згадваць.
Ягор Пархоменка, 20 гадоў, абаронца, «Нёман»
Роўна гэтак жа, як Лапавухаў, падаражэў і гэты гулец. Цяпер Пархоменка трэці па кошце цэнтральны абаронца вышэйшай лігі. Хоць летась Ягор гуляў выключна за дубль «Нёмана».
На пачатку сезона-2023 Ігар Кавалевіч перагледзеў месца Пархоменкі ў камандзе. У сувязі з бедным выбарам нападнікаў трэнер адправіў гуляць наперад цэнтральнага абаронцу Івана Садоўнічага, а ў стартавых турах 6-матчавую дыскваліфікацыю атрымаў цэнтрдэф Аляксей Лягчылін. Усё гэта замацавала месца ў абароне для Пархоменкі, які, да таго ж, закрываў «лімітную» пазіцыю. У выніку Ягор паказаў добрую гульню і ў чэмпіянаце-2023 правёў 26 з 28 сустрэч.
Малады абаронца хутка трапіў «на аловак» да новага галоўнага трэнера зборнай Карласа Алоса. Са жніўня іспанец выклікае Пархоменку ў каманду і даў таму дэбютаваць у пераможным матчы супраць Андоры (1:0).
Глядзіце таксама
Уладзіслаў Мялько, 19 гадоў, абаронца, «Тарпеда-БелАЗ»
Да цяперашняга сезона найгрыш мімаходам у дарослым футболе складаў тры выхады на замену за БАТЭ. Аднак перад сезонам-2023 гульца ўзялі ў арэнду ў «Тарпеда-БелАЗ», каб закрыць левы фланг абароны, дзе да таго гуляў расійскі капітан каманды Віталь Усцінаў, які з'ехаў у Арменію. Так мімаходам стаў галоўным «лімітчыкам» у Жодзіне і стабільна гуляў па 90 хвілін. Не асабліва паўплываў на гэта і канкурэнт у асобе Дзяніса Лявіцкага, які прыйшоў у каманду летам з расійскага Д2. За 20 матчаў у «вышцы» Мялько паспеў аформіць чатыры асісты, адзін з якіх — на Валерыя Гарбачыка ў матчы супраць БАТЭ (1:1).
8 кастрычніка ў гульні з «Нафтанам» Мялько атрымаў цяжкую траўму: разрыў пярэдняй крыжападобнай звязкі калена. Застаецца толькі назіраць, як пройдзе вяртанне пасля аперацыі і рэабілітацыі — і ў складзе якога клуба яно здарыцца.
Аляксандр Гуз, 19 гадоў, паўабаронца, «Іслач»
За сезоны 2021 і 2022 гадоў гулец правёў за «Іслач» сумарна дзесяць матчаў і нават адзначыўся дэбютным голам, з метра паразіўшы браму «Энергетыка-БДУ» (2:3). Была і значна менш прыемная гісторыя: на пачатку 2022-га Гуз штурхнуў дзяўчыну-арбітра ў матчы дублёраў, не папрасіў прабачэння і атрымаў шэсць матчаў дыскваліфікацыі.
Перад сезонам-2023 «Іслач» страціла капітана каманды Дзмітрыя Лісаковіча, што вызваліла цэнтр поля для Гуза. Аляксандр пачаў пастаянна выходзіць у старце «ваўкоў», утварыўшы звязку апорнікаў з больш дасведчаным Дзмітрыем Сібілевым. Але калі ў другой палове сезона Дзмітрый Камароўскі перайшоў на іншую схему, то месца ў аснове з пары захаваў якраз Гуз. Заўважылі хлопца і ў моладзевай зборнай Беларусі, за якую Аляксандр ужо правёў два матчы.
Сезон–2023 Гуз завяршыў на прыемнай для сябе ноце, аформіўшы адзіны за 27 матчаў сезона «вышкі» і даволі эфектны гол — і зноў у браму «студэнтаў» (3:2).
У кастрычніку футбаліст яшчэ на два гады працягнуў кантракт з «Іслаччу», які захоўвае шанцы на гульню ў еўракубках летам.
Дзяніс Мітрафанаў, 21 год, нападнік, «Іслач»
На пачатку 2023-га форвард з Казахстана апынуўся ў «Іслачы» па пратэкцыі экс-трэнера каманды Віталя Жукоўскага, у якога Мітрафанаў лічыўся ў «Атыраў». Форвард, які можа згуляць і ў цэнтры нападу, і па краях, пагадзіўся на двухгадовы кантракт з «ваўкамі» — і ў 2023-м стаў галоўным бамбардзірам каманды, забіўшы дзевяць мячоў у 27 матчах ЧБ. Не выключана, што на продажы Мітрафанава «ваўкі» могуць зарабіць ужо гэтай зімой — тым больш, да яго ёсць цікавасць з Казахстана, а «Transfermarkt» па выніках сезона павысіў кошт нападніка да 300 тысяч еўра.
Арцём Каратай, 19 гадоў, брамнік, «Славія»
Пры наяўнасці ў мазырчукоў больш дасведчаных галкіпераў Данілы Сокала і Яўгена Іваненкі запрашэнне ў арэнду з мінскага «Дынама» юнага Каратая здавалася варыяцыяй на «лімітную» тэму — зрэшты, закрываць пазіцыю ўвесь сезон і так было кім. Аднак пасля таго, як у двух стартавых матчах «Славія» прайграла з аднолькавым лікам 0:2 «Мінску» (з Іваненкам) і мінскаму «Дынама» (з Сокалам), Каратаю далі дэбютаваць у «вышцы» — і з тых часоў брамнік не згуляў толькі супраць таго ж «Дынама», які прапісаў забарону ў арэндным пагадненні.
Глядзіце таксама
У дэбютным сезоне Каратай выдаў дзевяць «сухароў» у 25 матчах, прапусціўшы 24 мячы. Пад канец года кіпера выклікалі ў моладзевую зборную, даўшы за яе згуляць у таварыскім матчы. Зараз галкіпер вяртаецца ў «Дынама», дзе цалкам можа і выйграць барацьбу за званне першага нумара «бела-блакітных».
Ілля Дубінец, 19 гадоў, паўабаронца, «Слуцк»
Першую палову сезона гэты вінгер паліраваў лаўку запасных у мінскім «Дынама». Калі Скрыпчанка і выпускаў Дубінца, то калі вынік матчу ўжо быў прадвызначаны — так, Ілля выходзіў на поле з «Іслаччу» і «Нафтанам» пры ліку 3:0. Але летам узнік варыянт з арэндай у «Слуцк», дзе Дубінцу ўдалося праявіць сябе на абодвух флангах. З пачатку восені ён стаў гульцом старту «цукровых», а ў кастрычніку-лістападзе хлопца прарвала: пасля вырашальнага мяча ў браму «Славіі» (1:0) ён аформіў па 1+1 у матчах з БАТЭ (3:4), «Шахцёрам» (3:2) і «Гомелем» (5:4). Агульныя 4 + 4 у 13 гульнях за «Слуцк» — такое зможа не кожны.
Узімку выхаванец акадэміі мінскага «Дынама» вяртаецца ў родную каманду — але калі там не пойдзе, яго напэўна захоча арандаваць хто-небудзь яшчэ.
Цімафей Мартынаў, 18 гадоў, нападаючы, «Мінск»
Гэты форвард прымусіў гаварыць пра сябе яшчэ на пачатку чэмпіянату. У двух стартавых турах Мартынаў, якому тады яшчэ было 17, забіў па мячы, прынёсшы перамогу над «Славіяй» (2:0) і нічыю са «Слуцкам» (1:1). Сваё 18-годдзе хлопец адсвяткаваў прыгожым голам «Гомелю» (2:2).
Глядзіце таксама
Затым выніковасць нападніка спала, аднак Сяргей Яромка працягваў давяраць гульцу. Усяго ў 25 матчах унук экс-гульца мінскага «Дынама» Юрыя Мартынава забіў шэсць мячоў, хоць сам Цімафей ставіў сабе планку ў 12 галоў за чэмпіянат. Форвард паспеў згуляць і першы паядынак за «маладзёжку», калі ў верасні выйшаў на замену з Фарэрскімі астравамі (2:3). Таксама Мартынаў казаў, што хоча з'ехаць у Еўропу, але пра падобныя прапановы пакуль не чуваць.
Абінур Нурымбет, 18 гадоў, паўабаронца, «Энергетык-БДУ»
У праекце Анатоля Юрэвіча, куды легіянер з Д2 Казахстана прыехаў у жніўні, вырашылі зрабіць з хуткаснага вінгера цэнтральнага паўабаронцу. У выніку Нурымбет годна замяніў у цэнтры поля Данііла Сілінскага, які пайшоў у «Гомель» і набіраў ачкі ў большасці сваіх матчаў у вышэйшай лізе — па выніку атрымалася 2+5 у 12 матчах. Калі яшчэ і ўдасца пакінуць «Энергетык-БДУ» ў вышэйшай лізе — падпісанне акажацца наогул топавым.