Ігар Ільяш: Грамадству ўдалося пашырыць прастору пратэсту і вярнуць сабе ініцыятыву

Вынікі першага дня пасля заканчэння тэрміну ультыматуму Ціханоўскай падсумоўвае журналіст і палітолаг Ігарь Ільяш. На яго думку, гэта дакладна не катэгорыі «трыумф» або «правал».

Будзем аб’ектыўныя: ніхто і не разлічваў, што 26 кастрычніка, нібы па пстрычцы, спыняцца ўсе буйныя прадпрыемствы Беларусі. У нашых умовах гэта было проста немагчыма. Гэтага і не адбылося. Пакуль што сур’ёзны страйк мы назіраем толькі на «Гродна Азоце». У астатніх выпадках можна казаць толькі пра працоўныя хваляванні і лакальныя пратэстныя выступя, якія, мяркуючы па ўсім, мала паўплывалі на працу заводаў. На жаль, узровень рабочых пратэстаў пакуль нават ніжэй жнівеньскага, хоць і тады паўнавартаснай агульнанацыянальнай забастоўкі не атрымалася.

Між тым, у апошнія дні мы назіраем відавочны ўсплёск пратэстнай актыўнасці, роўнага якому не было са жніўня. Пытанне аб забастоўках вернутае ў парадак дня, вулічныя акцыі сталі больш інтэнсіўнымі. Усё гэта — прамы вынік ультыматуму Ціханоўскай. І гэта, безумоўна, тактычная перамога.

Супрацьстаянне ўлады і грамадства яшчэ ў канцы жніўня ператварылася ў пазіцыйную вайну на знясіленне. Ні ў аднаго з бакоў няма сіл для таго, каб рашучым чынам пераламаць сітуацыю на сваю карысць. Больш чым сціплыя вынікі першага дня агульнанацыянальнага страйку толькі даказваюць гэтую думку. Але ўсё ж грамадству ўдалося некалькі пашырыць прастору пратэсту і вярнуць сабе ініцыятыву. Ва ўмовах вымотваюць пазіцыйнага супрацьстаяння гэта не так ужо і мала.

Пытанне толькі ў тым, што будзе далей. Калі гісторыя з ультыматумам і забастоўкай будзе вычарпаная сённяшнім днём, а новых імпульсаў пратэставы рух не атрымае — зусім хутка наступіць расчараванне і фрустрацыя, якія звядуць на нішто ўвесь тактычны поспех. Мы проста вернемся да сітуацыі двухтыднёвай даўніны. Калі ж ультыматум Ціханоўскай атрымае свой лагічны працяг — можна будзе разлічваць на тое, што тактычная перамога перарасце ў стратэгічны прарыў.