Польшча плануе змяніць заканадаўства пасля трагедыі са згвалтаваннем беларускі
Польскія палітыкі і чыноўнікі плануюць змяніць заканадаўства, каб яно суадносілася са Стамбульскай канвенцыяй, а таксама ўзмацніць пакаранні за дамаганні.
Польшча перагледзіць заканадаўства пасля трагедыі са згвалтаванай беларускай, піша Reform.by.
Пасля трагічнай смерці 25-гадовай Лізы, якую збілі і згвалтавалі ў Варшаве, намесніца міністра юстыцыі Марыя Эйхарт абвясціла, што вызначэнне згвалтавання ў польскім Крымінальным кодэксе будзе зменена. Такім чынам, яно стане злачынствам, а не правінай, як сёння, піша Onet.
Перш за ўсё, згвалтаваннем будзе лічыцца палавы акт, здзейснены без папярэдняй інфармаванай і вольнай згоды. Сёння такіх палажэнняў у законе няма. Згодна з артыкулам 197 Крымінальнага кодэкса, згвалтаваннем лічыцца «давядзенне да палавога акту шляхам гвалту, незаконнай пагрозы або падману». Аб згодзе няма ні слова. Пакаранне за згвалтаванне — ад двух да 15 гадоў пазбаўлення волі.
Падобны праект паправак да Крымінальнага кодэксу, аўтарам якога з'яўляюцца левыя, ужо знаходзіцца на разглядзе Сейма.
«Гэтыя змены неабходныя. Да гэтага нас абавязвае Стамбульская канвенцыя. Яна патрабуе, каб у зносцы, якая тычыцца згвалтавання, было пазначана «адсутнасць згоды пацярпелай асобы», – сказала Эйхарт у эфіры тэлеканала TVN24.
Яна падкрэсліла, што Польшча з'яўляецца ўдзельніцай Канвенцыі супраць дамаганняў, або Стамбульскай канвенцыі, якая ў артыкуле 36 абавязвае дзяржавы-ўдзельніцы прыняць рашэнні, згодна з якімі злачынствы супраць сэксуальнай свабоды грунтуюцца на пытанні адсутнасці згоды чалавека.
Перш чым справа дойдзе да суда, ахвяра згвалтавання павінна звярнуцца ў паліцыю, гаворыцца ў матэрыяле. А паліцыянты не заўсёды ведаюць — дакладней, часта не ведаюць, як варта размаўляць з ахвярай згвалтавання. Таму здараецца, што ахвяры проста не заяўляюць аб згвалтаванні, прычым у вялікай колькасці выпадкаў.
Паводле афіцыйнай паліцэйскай статыстыкі, у Польшчы штогод адбываецца ад 1800 да 2300 згвалтаванняў. У сваю чаргу, статыстыка польскай нацыянальнай даведачнай службы для ахвяр гвалту ў сям'і «Блакітная лінія» паказвае, што 30 тысяч польскіх жанчын становяцца ахвярамі згвалтаванняў кожны год. Аднак эксперты і спецыялісты па гэтым пытанні папярэджваюць, што гэтая лічба можа быць нават у два разы вышэй, паколькі многія ахвяры проста баяцца ці саромеюцца заявіць пра злачынства ў паліцыю.
Па словах суддзі Дароты Заблудоўскай, яна разгледзела дзясяткі спраў аб згвалтаванні і дамаганнях, а таксама выслухала мноства сведчанняў жанчын, якія сталі ахвярамі згвалтавання, хоць і не старшынствавала ў іх справах.
«Што тычыцца таго, як сёння Крымінальны кодэкс вызначае згвалтаванне, то гэта вызначэнне занадта вузкае, — лічыць яна. — На мой погляд, неабходна перагледзець уяўленне закона пра сэкс у цэлым. Так, каб любы сэксуальны акт меркаваў волю абодвух бакоў».
«Польскаму грамадству неабходная шырокая асветніцкая кампанія. Каб цалкам перагледзець уяўленне пра сэкс, у тым ліку пра сэкс у шлюбе або адносінах, — кажа суддзя. — Таму што сёння, да жаху, часта лічыцца, што пасіўнасць жанчыны, якая згаджаецца на сэкс «дзеля цішыні і спакою» або «каб не будзіць дзяцей», — гэта нешта нармальнае. Гэта не так, жанчына — не надзіманая лялька! Гэта таксама згвалтаванне. ( ... ) Мы рэгулярна сутыкаемся з сітуацыямі, калі мужчына, звычайна выхаваны ў патрыярхальнай сям'і, лічыць, што гэты сэкс у яго павінен быць апрыёры, што ў яго жонкі ёсць «шлюбныя абавязкі». Гэта абсалютна неабходна змяніць».
На яе думку, таксама варта зрабіць больш жорсткім пакаранне за дамаганне.
«Сапраўды гэтак жа заніжана статыстыка па дамаганнях, у асноўным хатніх. А ў нашым судзе 90 адсоткаў спраў — гэта не згвалтаванні, а дамаганні». Дзядзька, дзядуля... і гэта таксама не з'яўляецца злачынствам у Крымінальным кодэксе, а павінна быць. А гэта значыць, што ніжняя мяжа пакарання за дамаганні павінна быць павялічаная з двух да трох гадоў», — падкрэслівае суддзя.
Нагадаем, раніцай 25-га лютага вартаўнік аднаго з дамоў на вуліцы Журавя знайшоў аголеную дзяўчыну без прытомнасці. Яна ляжала ў варотах дома і не падавала прыкмет жыцця. Камера назірання зафіксавала, як мужчына ў балаклаве падбег да яе ззаду, прыставіў нож да шыі і ўпіхнуў у браму.
Праз некалькі гадзін пасля інцыдэнту быў затрыманы жыхар Варшавы, 23-гадовы Дорыян С., калі пакідаў арандаванае памяшканне ў раёне Макотув, дзе жыў са сваёй партнёркай. Выйсці на яго след дапамаглі камеры відэаназірання і вышуковыя сабакі. Мужчыну прад'яўленыя абвінавачванні ў замаху на забойства жанчыны на глебе рабавання і сэксуальнага гвалту. Яму пагражае пажыццёвае зняволенне. На дадзены момант ён заключаны пад варту на тры месяцы. Сёння Лізу пахаваюць у Варшаве. Дата пакуль невядомая.