«Жыла са штучным сардэчным клапанам». Стала вядома, як у гомельскай ПК-4 памерла асуджаная

У канцы 2022-га праваабаронцы паведамілі, што ў Гомельскай папраўчай калоніі № 4 памерла асуджаная. 

Як расказаў «Л*стэрку» знаёмы з сітуацыяй, жанчыну звалі Вольга і ў лістападзе ёй споўнілася 40 гадоў. У калонію Вольга трапіла за даванне хабару: суд прызначыў ёй 2,5 года агульнага рэжыму. Яшчэ на судзе жанчына і адвакат прасілі не адпраўляць яе ў калонію: Вольга жыла са штучным клапанам у сэрцы, і калонія магла моцна пагоршыць яе здароўе. «Але да іх ніхто не прыслухаўся», — кажа знаёмы загінулай жанчыны.

Вольгу (імя змененае) пахавалі 23 снежня ў Салігорскім раёне, дзе яна жыла да калоніі. На пахаванні была яе дачка-студэнтка, родныя, сябры… Яе мужа, які знаходзіцца ў СІЗА Магілёва, развітацца з жонкай не адпусцілі.

— Ведаю, сяброўкі тэлефанавалі ў ДВП (Дэпартамент выканання пакаранняў), прасілі дазволіць яму пабыць на развітанні, але дзяжурны адказаў: «Вы ж разумееце, яго ніхто не адпусціць». Ён прапанаваў асабіста прыехаць да начальніка на прыём, — расказвае той самы знаёмы, Аляксей. — Але зразумела, што, калі трэба рыхтавацца да пахавання, ніхто не паедзе 200 кіламетраў, каб, хутчэй за ўсё, зноў пачуць адмову.

Паводле знаёмага, праблемы са здароўем, а дакладней з сэрцам, у Вольгі з дзяцінства. Гадоў дзесяць таму яе прааперавалі і замянілі сардэчны клапан. Нягледзячы на гэта, жанчына была вельмі жыццярадасным чалавекам.

— Ёй далі групу інваліднасці, і яна ўвесь час ездзіла на кансультацыі да кардыяхірурга, — апісвае сітуацыю суразмоўца. — Акрамя таго, ёй трэба было пастаянна прымаць прэпарат для разрэджвання крыві і сачыць за МНА — гэты паказчык адказвае за згушчальнасць крыві. Калі ён высокі, то можа здарыцца крывацёк. Калі нізкі, у крыві ўтвараюцца тромбы.

Аляксей кажа, што раз, а часам і двойчы на тыдзень Вольга здавала аналізы, каб сачыць, у якім стане яе кроў:

— Аналіз яна звычайна рабіла раніцай, а гадзін да 12-ці ўжо быў гатовы вынік. Зыходзячы з гэтага яна разумела, колькі таблетак трэба прымаць. Дарэчы, пасля аперацыі Вольга так часта бывала ў паліклініцы, што ў нейкі момант, каб яна не марнавала час, медсястра з участка сама пачала ёй тэлефанаваць і гаварыць вынікі. Калі Воля трапіла ў СІЗА ў Жодзіне, звесткі ёй часам паведамлялі тыдні праз два, калі ў іх ужо не было ніякага сэнсу.

«Стан яе не вельмі добры». Марыя Калеснікава дагэтуль застаецца ў санчастцы гомельскай калоніі

«З'явіўся знаёмы і прапанаваў дапамагчы з закрыццём справы»

Вольга і яе сям’я жылі ва ўласным доме ў адной з вёсак Салігорскага раёна. Вольга працавала выхавальніцай у дзіцячым садку, а яе муж Юрый узначальваў эксперыментальную базу ў мясцовай сельскагаспадарчай арганізацыі.

— Увосень 2021-га ён прывёз сабе на ўчастак куб або два бетону, які нібыта быў выпісаны на базу. Як расказвала мне Воля, ён хацеў нешта зрабіць каля куратніка, — успамінае знаёмы. — Праз нейкі час Юрыю прапанавалі пасаду ў адным з СВК. Ён пагадзіўся, але яго прызначэнне спадабалася не ўсім, і пачалося цкаванне. Тады ж і высветлілася сітуацыя з бетонам. Юра сказаў, што гатовы ўсё аплаціць, гэта было 1200 беларускіх рублёў, але справу ўжо завялі.

Ішоў час, справа заставалася адкрытай, але гісторыя заціхла. Аляксей кажа, што ў нейкі момант з’явіўся былы калега Юрыя і прапанаваў дапамогу з закрыццём справы,

— За дапамогу ён папрасіў дзве тысячы долараў. Воля яму дала гэтыя грошы. Час ішоў, але нічога не мянялася, — тлумачыць наш суразмоўца. — Потым ён прыехаў да Волі зноў і паведаміў, што трэба яшчэ пяць тысяч. Яна патэлефанавала мужу, ён сказаў нічога не даваць, але знаёмы настолькі пераканаў Волю, што яна набрала маме і папрасіла прывезці ёй гэтую суму. Затым Воля з гэтым мужчынам паехалі ў Мінск па нейкім адрасе. Вольга засталася ў машыне, а знаёмы кудысьці пайшоў, нібыта перадаваць грошы. Пазней на судзе гэты чалавек заявіў, што нікому нічога не даваў, а проста падманваў, каб выцягнуць у сям'і грошы.

Пасля той паездкі, кажа Аляксей, знаёмы знік, а сітуацыя з крымінальнай справай Юрыя так і не змянілася. У снежні 2021-га мужа і жонку забралі ў ДФР.

— Волю дапытвалі некалькі гадзін. Не выпускалі ні ў туалет, ні лекі выпіць, хоць яна сардэчніца і прымаць таблеткі ёй трэба па раскладзе, — не хавае эмоцый мужчына. — Той дзень скончыўся тым, што Волю адпусцілі, а Юру павезлі ў ІЧУ. Яна паспела толькі з’ездзіць дадому, каб прывезці яму таблеткі, таму што ў яго праблемы з ціскам. З таго часу ён за кратамі. У канцы восені яго судзілі і далі тры з паловай гады.

«На судзе агучвалі яе праблемы са здароўем, паказвалі ўсе даведкі і выпіскі»

Як кажа суразмоўца, Вольга спачатку была сведкай па справе, а пазней ператварылася ў абвінавачаную. Наколькі вядома мужчыну, хтосьці з сяброў напісаў заяву пра паручальніцтва, што дазволіла Вользе да прысуду быць дома.

Суд над жанчынай пачаўся ў жніўні 2022-га. Яе абвінавачвалі па ч. 1 і ч. 2 арт. 431 (даванне хабару і даванне хабару паўторна або ў буйным памеры). Прысуд — два з паловай гады калоніі агульнага рэжыму і штраф.

— На судзе агучвалі яе праблемы са здароўем, паказвалі ўсе даведкі і выпіскі. Нягледзячы на гэта, пасля прысуду яе адправілі ў Салігорскі ІЧУ, а потым у СІЗА ў Жодзіна. Там яна знаходзілася тры месяцы, пакуль не прайшла апеляцыя, — кажа знаёмы. — У адным з лістоў Воля напісала, што неяк адчула сябе кепска. Сукамерніцы паклікалі доктара. Калі медык прыйшла, ёй паведамілі, што Волі нядобра, яна ледзь не траціць прытомнасць. Медык на гэта адказала: «Вось калі страціць прытомнасць, тады мяне паклічаце». Калі родныя пра гэта даведаліся, адвакат паехаў да начальніка СІЗА на размову, пасля чаго яны заварушыліся. Пачалі браць у яе аналізы, хоць і нерэгулярна. Увогуле, сітуацыя змянілася ў лепшы бок.

Паводле Аляксея, за час у СІЗА ў Вольгі раз ці два здараліся невялікія крывацёкі, але шпіталізацыя ёй не патрабавалася.

— Асаблівай магчымасці кантраляваць здароўе ў ізалятары ў Вольгі не было, але, паколькі яна шмат гадоў піла разрэджвальны прэпарат, доктарка навучыла яе падбіраць патрэбную дозу лекаў, — апісвае сітуацыю суразмоўца. — Звычайна яна прымала 2−2,5 таблеткі. Гэта дапамагала падтрымліваць МНА ў роўным стане. Здараліся і збоі. У нейкі перыяд у яе па руках і нагах пайшлі плямы, як маленькія сінячкі, — сведчанне, што пачынаецца непарадак з крывёй. Яна паказвала іх доктарцы, але тая нічым не дапамагла. У адным з лістоў Вольга расказвала, што, калі сітуацыя не зменіцца, яна плануе запісацца на прыём да начальніка СІЗА.

«Калі яе родныя патэлефанавалі ў абласную бальніцу, ім паведамілі, што Волю прывезлі ў цяжкім стане»

Апеляцыя па справе Вольгі прайшла ў канцы верасня. Доктарка, якая аперыравала Вольгу, у суд прыехаць не змагла.

— Але яна напісала ліст, у якім адзначыла, што з такім дыягназам, як у Волі, ёй нельга знаходзіцца ў месцах пазбаўлення волі. Гэта можа прывесці да смерці, — адзначае Аляксей. — Яе мама і адвакат таксама пра гэта казалі. Вольга гатовая была панесці пакаранне, але не тое, якое б спрыяла пагаршэнню яе здароўя.

Аднак Мінскі абласны суд не змяніў рашэння Салігорскага раённага суда. У сярэдзіне кастрычніка 2022-га жанчыну этапавалі ў Магілёў, а потым у Гомель.

— Лекі, якія Воля прымала, ёсць беларускай і заходняй вытворчасці. Нашыя не падыходзіла, таму сваякі перадавалі ёй замежныя. Па прыездзе ў Гомель яе адправілі на каранцін і забралі лекі. Пачалі выдаваць айчынны аналаг і свае мачагонныя. Гэта доўжылася пяць дзён, — расказвае знаёмы. — Мабыць, праз гэта, а яшчэ пасля цяжкай дарогі і перажыванняў у яе моцна зацяклі ногі. Яна пісала: «У мяне такое пачуццё, што хутка разарвецца скура». Пазней яна сустрэлася з мясцовым доктарам, прэпараты вярнулі, і ёй палягчэла.

Ці магчыма супрацьстаяць катаванням у турмах?

Свае 40 гадоў Вольга адсвяткавала ў калоніі. Паволі яна адаптавалася да ўмоваў. Жыццё, здавалася, пайшло сваім ходам, але ў канцы лістапада ад яе перасталі прыходзіць лісты. Родныя расхваляваліся.

— Потым яна напісала, што ў яе адкрыўся моцны крывацёк, і яе шпіталізавалі ў рэанімацыю Гомельскай гарадской бальніцы, — успамінае суразмоўца. — Там яна прабыла з 23 па 28 лістапада. За ўвесь гэты час, наколькі мне вядома, нікому з родных нават не паведамілі, што Воля ў бальніцы. Пасля выпіскі яе перавялі ў санчастку калоніі. Наколькі я ведаю, гомельскія дактары не хацелі выпісваць яе так хутка, але на гэтым настаяла калонія. Нібыта яны тлумачылі гэта тым, што ў іх няма магчымасці ажыццяўляць у бальніцы належны нагляд.

Са словаў суразмоўцы, у санчастцы Вользе стала лепш. У лістах гэтага перыяду яна расказвала, што «справы больш-менш нармальна, здароўе як звычайна». Ёй далі працу па сілах — яна вязала вяхоткі.

— Доктар, які яе вёў, расказваў блізкім, што тады Воля выглядала вельмі пазітыўнай і дзён праз пяць-дзесяць яе б выпісалі, — кажа знаёмы. — Наколькі ведаю, у калоніі аналізы ў яе бралі, але як часта, я не ў курсе. Чуў, у апошнім лісце яна напісала, што МНА ў крыві амаль у два разы вышэйшы за норму.

Паводле словаў знаёмага, у ноч на 17 снежня Вольгу даставілі ў рэанімацыю Гомельскай абласной бальніцы. Што здарылася, «родным пра гэта ніхто не кажа».

— Доктар, які яе лячыў, тады не працаваў. Ужо потым ён паглядзеў па картцы, што ў той дзень ёй прызначылі нейкую кропельніцу. Мабыць, медыкі калоніі спрабавалі дапамагчы сваімі сіламі, але не справіліся, — працягвае Аляксей. — Калі пазней родныя патэлефанавалі ў абласную бальніцу, ім паведамілі, што Волю прывезлі ў цяжкім стане, быў страчаны час. Памерла яна 21 снежня. Наколькі мне вядома, здарыўся інсульт. Да гэтага званка калонія, зноў жа, не паведаміла родным, што Воля ў бальніцы ў цяжкім стане.

Аляксей кажа, што цяпер родныя памерлай хочуць, каб кампетэнтныя органы разабраліся ў сітуацыі:

— Яны ўпэўненыя, што пакаранне Вользе вынеслі няправільнае. Калі б далі «хатнюю хімію» або ўмоўны тэрмін, яна была б жывая. Але ніхто не прыслухаўся да рэкамендацый доктара. Доктар з калоніі сказаў родным, што яны з калегамі здзівіліся Волінаму дыягназу. Сказаў, такіх людзей да іх дастаўлялі адзінкі. Ды і артыкулы ў іх былі сур'ёзнейшыя. У іх, казаў, няма дастатковых медыцынскіх умоваў, каб назіраць такіх зняволеных.