Ператрусы ў рэдакцыі «Белсата». Што адбываецца?

Супрацоўнікі Цэнтральнага антыкарупцыйнага бюро (ЦАБ) Польшчы раніцай 20 лістапада "ўвайшлі ў будынак" Польскага грамадскага вяшчання (TVP) у межах "расследавання злоўжыванняў" на тэлеканале "Белсат". Пра гэты піша "Позірк" са спасылкай на wyborcza.pl.

Паводле інфармацыі, якую польскае медыя называе “неафіцыйнай”, ЦАБ таксама праводзіць ператрус у кватэры былога дырэктара “Белсату” АгнешкіРамашэўскай-Гузы.

Гэтыя дзеянні выданне звязвае з крымінальнай справай, ініцыяванай цяперашнім кіраўніцтвам TVP. Адзначаецца, што "гаворка ідзе пра шматмільённыя злоўжыванні, звязаныя з аплатай IT-паслуг тэлеканала, які транслюе праграму, прызначаную для грамадзян Беларусі, і падтрымлівае тамтэйшую апазіцыю".

На думку СМІ, гэтыя падзеі могуць сведчыць аб тым, што пракуратура Польшчы пачала расследаванне ў дачыненні да шэрагу асоб, звязаных з "Белсатам".

Таксама выданне паведамляе, што два тыдні таму ЦАБ праводзіла ператрус у офісе TVP на вуліцы Вароніча ў Варшаве (там знаходзіцца офіс "Белсата". — "Позірк".).

Рамашэўска-Гузы на сваёй старонцы ў сацсетцы Х абвергла інфармацыю аб ператрусе ў яе кватэры.

19 лістапада паведамлялася, што в.а. дырэктара тэлеканала "Белсат" Аляксей Дзікавіцкі, які павінен быў заставацца на пасадзе да 3 снежня, падаў заяву аб датэрміновым звальненні з 22 лістапада кіраўніцтву TVР.

15 лістапада стала вядома, што "Белсат" узначаліць яго былая супрацоўніца Аліна Коўшык, у сувязі з чым яна пакінула пасаду прадстаўніцы Аб'яднанага пераходнага кабінета (АПК) па нацыянальным адраджэнні.

Да прыходу ў АПК у верасні 2022 года Коўшык 15 гадоў працавала на “Белсаце”, у тым ліку ў якасці галоўнага вядучага, рэдактара і прадзюсара тэлепраграм. Яна таксама была сузаснавальнікам Беларускага цэнтру салідарнасці ў Варшаве, праекту InBelKult 2.0, клуба “Беларускі Варшавы”.

11 лістапада прэзідэнт Польшчы Анджэй Дуда ўзнагародзіў Агнешку Рамашэўску-Гузы Крыжом афіцэрскага ордэна Адраджэння за “выбітны ўклад у развіццё незалежнай журналістыкі і свабодных СМІ, за дасягненні ў прасоўванні дэмакратычных каштоўнасцей і ўклад у пабудову грамадзянскай супольнасці”.

19 ліпеня на польскім партале Onet выйшаў артыкул, у якім паведамлялася, што 10 менеджэраў тэлеканала падазраюцца ў датычнасці да фінансавых парушэнняў на “Белсаце”, у іх ліку называліся кіраўнік Агнешка Рамашэўска-Гузы і яе тагачасны намеснік Дзікавіцкі.

Сцвярджалася, што кіраўніцтва канала падазраюць у заключэнні без тэндэру 248 кантрактаў, многія з іх не былі выкананы.

Цяперашнія і былыя менеджэры “Белсату” 23 ліпеня выступілі з заявай, у якой выказалі пратэст “супраць паклёпу”, апублікаванай 19 ліпеня парталам Onet. Дзікавіцкі адразу пасля выхаду матэрыялу напісаў, што інфармацыя з'яўляецца "няпраўдай і паклёпам".

8 ліпеня журналісты-расследавальнікі Radio ZET і RadioZET.pl Марыюш Гершэўскі і Радаслаў Груца паведамілі, што ліквідатар Польскага грамадскага вяшчання (TVP) Даніэль Горгаш "паведаміў пракуратуры аб фінансавых парушэннях" на "Белсаце". На наступны дзень Рамашэўска-Гузы абвергла абвінавачанні.

У пачатку ліпеня стала вядома, што "Белсат" плануецца ўключыць у склад новай медыяструктуры — Цэнтра замежных праграм (ЦЗП), які аб'яднае тэлеканалы, якія вяшчаюць на замежных мовах. Дэмсілы і каманда "Белсата" заклікалі кіраўніцтва Польшчы і TVP захаваць самастойнасць беларускага тэлеканала.

Асноўная крыніца фінансавання "Белсата" — сродкі МЗС Польшчы. У сакавіку Дзікавіцкі паведамляў, што ў 2023 годзе СМІ атрымала ад ведамства 63 млн злотых (15,8 млн даляраў на сёння), а на 2024 год гэтая сума скарочана да 40 млн злотых (крыху больш за 10 млн даляраў). Такім чынам, фінансаванне зменшана на 36,5 працэнта.

Урад прэм'ер-міністра Дональда Туска пасля прыходу да ўлады па выніках парламенцкіх выбараў, якія прайшлі ў кастрычніку 2023 года, пачаў рэвізію грамадскіх і дзяржаўных СМІ, якія, на яго думку, адстойвалі інтарэсы толькі кіруючай да гэтага партыі-канкурэнта "Права і справядлівасць".

Тэлеканал "Белсат" створаны для вяшчання на Беларусь у 2007 годзе на падставе дагавора паміж МЗС Польшчы і TVP.