Як будзе працаваць першы ў свеце закон, які рэгулюе выкарыстанне штучнага інтэлекту?
Законапраект, распрацаваны Еўрапарламентам, прадугледжвае падзел сістэм, заснаваных на штучным інтэлекце, на чатыры катэгорыі паводле рызыкі, якую яны ўяўляюць для чалавечага грамадства.
Еўрапейскі Саюз вырашыў урэгуляваць штучны інтэлект яшчэ два гады таму, у красавіку 2021 года. Маргрэтэ Вестагер, віцэ-старшыня Еўракамісіі, тады тлумачыла гэта неабходнасцю «давяраць штучнаму інтэлекту» і «пракласці шлях да этычнага выкарыстання тэхналогій ва ўсім свеце», у той час як «на карту пастаўлены бяспека і правы грамадзян».
ЕС пры гэтым не збіраўся цалкам забараняць развіццё штучнага інтэлекту і, наадварот, падкрэсліваў, што гэтыя тэхналогіі валодаюць «велізарным патэнцыялам у ахове здароўя, транспарце, энергетыцы, сельскай гаспадарцы, турызме і кібербяспецы».
Калі дакумент у ЕС прымуць, то ва ўсіх краінах Еўрасаюза ўвядуць беспрэцэдэнтныя абмежаванні, у тым ліку на сістэмы распазнання твараў у грамадскіх месцах, прагназавання правапарушэнняў і сацыяльнага рэйтынгу на аснове штучнага інтэлекту.
Ад ступені рызыкі для чалавецтва залежаць абмежаванні, якія будуць накладваць на сэрвісы са штучным інтэлектам.
- Сістэмы штучнага інтэлекту з мінімальнай рызыкай — гэта, да прыкладу, гульні або спам-фільтры. Яны будуць працаваць без абмежаванняў.
- Сістэмы штучнага інтэлекту з абмежаваным рызыкай. Верагодна, гэты статус атрымаюць чат-бот ChatGPT або фотагенератар Midjourney. Стваральнікі такіх сэрвісаў павінны будуць выконваць патрабаванні аб «празрыстасці» і папярэджваць карыстальніка, што тэкст ці малюнак, якія ён бачыць, створаны нейрасеткай.
- Сістэмы штучнага інтэлекту з высокай ступенню рызыкі. Да гэтай катэгорыі адносяцца, у прыватнасці, праекты (у сферы адукацыі і працаўладкавання), дзе штучны інтэлект вызначае, хто з абітурыентаў заслугоўвае права паступіць ці хто са суіскальнікаў — атрымаць працу. Паводле задумы заканадаўцаў, такія сэрвісы не павінны патрапіць да канчатковага карыстальніка, пакуль не пройдуць самай дбайнай праверкі.
- «Непрымальныя» сістэмы. Пад гэту катэгорыю падыходзяць сэрвісы штучнага інтэлекту для выстаўлення «сацыяльнага рэйтынгу» на аснове добранадзейнасці грамадзян, аналагічныя сістэме, прынятай у Кітаі.
Акрамя таго, еўрадэпутаты збіраюцца забараніць сістэмы «дыстанцыйнай біяметрычнай ідэнтыфікацыі», якія падзяляюць людзей паводле полу, расы, этнічнай прыналежнасці, грамадзянства, рэлігіі і палітычных поглядаў. Таксама пад забаронай апынуцца сістэмы прэдыктыўнай аналітыкі для выяўлення будучых злачынцаў.
Абмежаванні пакуль не ўвайшлі ў дзеянне.
Паводле «Медузы»