Замест «новых беларусаў» нас чакае хваля «новых бедных»

Мы ўсе будзем мабілізаваныя, прадказвае тэлеграм-канал «Нашы грошы». Канешне, гаворка ідзе не столькі і не толькі пра ваенную мабілізацыю (хоць у Расіі для многіх гэта цалкам рэальная небяспека), але ў дадзеным выпадку маецца на ўвазе канцэнтрацыя намаганняў на выжыванні.

_pensijanery___stalasc___uzrost___zycce__fota_dzmitryeu_dzmitryj_novy_czas_logo_1.jpg


Сёння разбяром цікавы і ёмісты пасыл, якім ахарактарызавалі сітуацыю ў Расіі. На жаль, з невялікай доляй хібнасці яго можна ўжыць і да нашай краіны: мабілізацыйная стагнацыя прывядзе да турбулентнага, страчанага дзесяцігоддзя.

Што чакае многіх беларусаў у бліжэйшыя некалькі гадоў як мінімум?

Мы ўсе будзем мабілізаваныя. І гаворка тут не столькі і не толькі аб ваеннай мабілізацыі (хоць у Расіі для многіх гэта цалкам рэальная небяспека). Кажучы пра мабілізацыю, мы маем на ўвазе канцэнтрацыю намаганняў на выжыванні: эканамічным, псіхалагічным, для кагосьці — фізічным.

Такая стратэгія паводзін не мае на ўвазе планаванне на працяглы тэрмін, развіццё, прымнажэнне. Лагічным яе вынікам становіцца стагнацыя — павольнае (калі пашанцуе) і дакладнае памяншэнне ўсіх відаў патэнцыялаў, у тым ліку і эканамічнага.

У выніку мы прыйдзем да турбулентнага, страчанага дзесяцігоддзя. Пасля працяглага і глыбокага падзення трэба будзе выбірацца. І гэта будзе вельмі няпросты, зусім не гладкі шлях. Напэўна, будзе шмат рэзкіх, часта памылковых, з балючымі наступствамі рыўкоў у розныя бакі, якія доўгі час сумарна не змогуць стварыць прарыўную сітуацыю.

Калі казаць толькі пра эканоміку, яна ўпадзе вельмі істотна, і будзе знаходзіцца ва ўмовах, калі складана хутка расці. Бо трэба не проста расці, а наганяць страчанае.

Палітыка, пабудаваная на папулісцкіх лозунгах: «мы самі па сабе», «санкцыі робяць нас толькі мацнейшымі», «яны там без нас замерзнуць і самі прыпаўзуць на каленях» завершыцца крахам, які ўжо цалкам адчувальна пачынае вымалёўвацца. Эканоміку і грамадства чакае балота даўжынёй у дзесяцігоддзе, і гэта будзе не ціхае і соннае балота, а небяспечная, поўная падступных нечаканасцяў, выматвальная дрыгва.

Пытацца «калі ўся эканоміка ляжа?», насамрэч, бессэнсоўна. Эканоміка не можа канчаткова «легчы», у тым ці іншым выглядзе яна працягвае сваё існаванне заўсёды, нават падчас войнаў і глабальных узрушэнняў. Пытанне — у яе якасці, а таксама ў тым, як у гэтым усім будзем жыць мы з вамі.

Дык вось, турбулентнае страчанае дзесяцігоддзе непазбежна вядзе да працяглага падзення даходаў і росту няроўнасці. Гэта значыць, багацце будзе працягваць канцэнтравацца ў руках вельмі абмежаванай верхавіны і вымывацца з кашалькоў бедных людзей, а асабліва — сярэдняга класа.

Калі мы паглядзім на графік, то ўбачым размеркаванне налічанай заработнай платы ў Беларусі ў траўні гэтага года. Як бачна, сярэднюю намінальную заработную плату і аплату працы, якая перавышае яе, атрымлівала ўсяго 31% беларусаў — нават менш, чым траціна. А 69% нашых суграмадзян атрымлівала менш за сярэдні заробак, прычым 4,3% — мінімальную заработную плату і менш.

photo_2022_11_30_11_24_51.jpg


Эканамісты прадракаюць, што ўжо ў хуткім часе ў Расіі на змену ўстоянаму клішэ «новы рускі» прыйдзе іншае: «Новы бедны». Гэтае азначэнне можна будзе ўжываць і да беларусаў. Гэта будуць людзі, вымытыя з сярэдняга класа, якія жорстка і надоўга адкінутыя з катэгорыі атрымліваючых заробкі «вышэй за сярэдні» да катэгорыі, блізкай да «мінімалкі». На графіку гэта адлюструецца наступным чынам: колькасць работнікаў, якія атрымліваюць «вышэй за сярэдні» заробак, прыкметна скароціцца, затое нязначна павялічыцца колькасць тых, хто атрымлівае звышшмат. Разам з тым, скарочаныя з правай часткі графіка папоўняць шэрагі тых, хто знаходзіцца ў левай. А жоўтая калонка — «водападзел» — зрушыцца на графіку яшчэ лявей.

Падводзячы вынік, паўторым. Асноўнымі прайграўшымі ў бліжэйшыя гады стануць людзі, якія ўваходзілі ў катэгорыю сярэдніх па краіне даходаў і вышэй. Прычым, збяднелымі будуць менавіта тыя, хто свае заробкі сумленна зарабляў, а не тыя, каму на картку капала зарплата на дзяржпасадзе, хоць ускосна пацерпяць і апошнія.

А гэта значыць, што ў дзяржаве стане значна менш людзей, якія генеруюць рост ВУП, што будзе правакаваць далейшае ўсеагульнае збядненне.