«Калі ў Лукашэнкі былі нейкія надзеі на выбары ў Польшчы, то яму давядзецца моцна расчаравацца»

Журналіст Дзмітрый Гурневіч выказаўся аб выніках выбараў у Польшчы, дзе неўзабаве мусіць змяніцца ўлада.

— 90% нашых клопатаў датычыць таго, што ніколі не здарыцца, казала неяк Маргарэт Тэтчар. Як жа яно пасуе да палітычнай сітуацыі ў Польшчы, — пішаЗміцер Гурневіч у сваім тэлеграм-канале. — Восем гадоў таму, калі «ПіС» перамог і стварыў урад, апазіцыя казала, што Польшча ператворыцца ў другую Беларусь, з дыктатурай і аўтарытарызмам.

І што кансерватары нават выведуць краіну з Еўрасаюзу. Мінулі дзве кадэнцыі «ПіСу», і палякі далей у еўрасупольнасці, ніякіх крокаў наконт выхаду зроблена не было. На нашых вачах «дыктатура» прайграла ў свабодных выбарах. Больш за тое, падлік галасоў цяпер такі павольны, бо «дыктатарскі» «ПіС» змяніў выбарчыя правілы — кожны бюлетэнь з птушачкай павінны ўбачыць усе сябры выбарчай камісіі.

Апазіцыя прадракала, што сацыяльныя выплаты, якія ад 2015 года шчодра ўводзіў «ПіС», імгненна знішчаць польскую эканоміку. Але гэтага не адбылося. Польская эканоміка пёрла як танк усе гэтыя гады. Больш за тое, цяпер новы ўрад не рызыкне ўсе гэтыя выплаты скасаваць, бо гэта быў бы супернепапулярны крок.

Шмат у чым «ПіС» быў дэманізаваны. Напрыклад, калі апаненыты называлі яго выгаднай Расіі палітычнай сілай. Гэта проста несусветнае глупства. Ці калі казалі, што ўрад робіць мала для Украіны. Пакажыце іншую краіну, якая б столькі зрабіла для ўкраінцаў?

Але і без усяго гэтага хапала рэчаў, за якія палякі аб’ектыўна крытыкавалі «ПіС». За спробу максімальна цэнтралізаваць уладу ў краіне, што аслабляла дзяржаўныя інстытуты. Бо дзяржава — гэта не толькі ўрад і кіроўная партыя, гэта інстытуты, якія павінны эфектыўна дзейнічаць самі па сабе.

Гэта судовая рэформа, якая кепска адбілася на ўнутранай сітуацыі і іміджы Польшчы ў свеце (санкцыі ЕС). Гэта парушэнне «абарцыйнага кансэнсусу», то-бок поўная забарона абортаў.

Гэта ператварэнне грамадскіх СМІ ў філіял БТ, які часам пераўзыходзіў прапаганду Лукашэнкі. Гэта непатрэбныя канфлікты з Бруселем, якія змяншалі ўплыў Польшчы ў ЕС.

Прэтэнзіяў у апанентаў багата, але ў «ПіС» быў мандат ад грамадства, і вельмі моцны. Прыхільнікаў «ПіС» крытыкуюць, што яны неадукаваныя, з вёскі і малых гарадоў, што клююць на папулізм. Але… гэта ўсё дэмакратыя. Кожны голас у дзяржаве важыць столькі сама.

Пайсці і прагаласаваць. Выбары ў Польшчы паказалі, чаму нельга быць «па-за палітыкай»

Палітычная канкурэнцыя ў Польшчы — гэта часта баі без правілаў. Калі ў сярэдзіне 90-х да ўлады вярнуліся посткамуністы, то для многіх палякаў гэта была трагедыя. Але посткамуністы ўвялі Польшчу ў ЕС і NATO. (90% нашых клопатаў датычыць таго, што ніколі не здарыцца).

Калі ў Польшча ўвайшла ў ЕС, палякі баяліся, што яны хутка растворацца ў Еўропе і страцяць сваю ідэнтычнасць (я тады быў студэнтам у Варшаве і сам у гэта верыў). Нічога гэтага не сталася. Калі краінай кіраваў ліберальны ўрад Дональда Туска, то апаненты заяўлялі, што ён прадае краіну немцам і ператворыць яе ў «лявацкі запаведнік».

З тых часоў мінула 10 год, і «ПіС» не мусіў дэакупаваць краіну ад улады Берліна. Больш за тое, заходні сусед — найбуйнейшы гандлёвы партнёр Польшчы, які з’яўляецца гарантыяй польскага эканамічнага цуду, бо ён купляе ўсё, што Польшча прадукуе.

У Польшчы вельмі добрая сістэма самакіравання. Палякі самі абіраюць мэраў, мясцовых дэпутатаў, якія маюць рэальную ўладу. Найчасцей гэта зусім іншыя сілы, якія фармуюць урад.

І такія вёскі, і гарады самі ствараюць свой парадак дня, гэта вельмі часта дзяржавы ў дзяржаве. І «ПіС» таксама гэтага не знішчыў, хаця яго падазравалі ў такіх намерах.

Калі шмат хто ў Еўропе енчыць, што тут (асабліва ў Цэнтральна-Усходняй Еўропе) адраджаюцца шавінізмы і прага еўрапейцаў да моцнай рукі, палякі абіраюць еўраэнтузіязстаў, цэнтрыстаў, лібералаў і левых. 90% нашых клопатаў датычыць таго, што ніколі не здарыцца.

І апошняе, «ПіС» перад выбарамі палохаў, што калі прэм'ерам будзе Туск, то гэта будзе выгадна Лукашэнку і Пуціну. Калі ў апошніх і былі такія надзеі, то ім давядзецца моцна расчаравацца, бо 90% (сама меней) іх спадзяванняў, перафразоўваючы Тэтчар, ніколі не споўняцца.