Оксфардскі слоўнік вызначыў слова года — «таксічны»

«Таксічны» — такое слова Оксфардскі слоўнік абраў у якасці слова года. Гэта і яды, якімі труцілі Скрыпалёў, і «таксічныя адносіны».

Оксфардскі слоўнік абраў слова 2018 года — toxic ( «таксічны»). У яго ёсць прамое значэнне, якое паходзіць ад старажытнагрэчаскага «таксікон фармакон» — атруты, якой змазвалі наканечнікі стрэл, — але зараз слова «таксічны» стала ўжывацца ўсё часцей і ў іншых значэннях.

Вось топ-10 слоў, з якімі, паводле дадзеных Оксфардскага слоўніка, слова «таксічны» ў 2018 годзе выкарыстоўвалі часцей за ўсё:

·        хімікат

·        маскуліннасць

·        рэчыва

·        газ

·        навакольнае асяроддзе

·        адносіны

·        культура

·        адходы

·        водарасці

·        паветра

Выраз «таксічны хімікат» у 2018 годзе часта ўжывалі для абазначэння нервова-паралітычнага рэчыва, якім у Вялікабрытаніі атруцілі Сяргея і Юлію Скрыпаль. У тым жа кантэксце выкарыстоўвалі «таксічнае рэчыва». Словазлучэнне «таксічны газ» ужывалі ў шматлікіх публікацыях пра хімічныя атакі ў Сірыі. Заходнія краіны сцвярджалі, што да іх датычная Расія — як і да атручвання Скрыпалёў.

Пра таксічныя адходы казалі ў ЗША, галоўным чынам, перад ураганам «Флорэнс». Амерыканцы асцерагаліся, што моцныя дажджы затопяць ямы з атрутнымі адходамі (у прыватнасці, з вугальнай попелам і свіны гноем), і шкодныя рэчывы трапяць у вадаёмы. Тэму таксічных адходаў уздымалі і ў Індыі. Жыхары Мумбаі скардзіліся, што зборшчыкі смецця спальваюць пластык і электроніку, з-за чаго над горадам стаіць цяжкі чорны дым. Як адзначае Оксфардскі слоўнік, цікавасць да тэмы забруджвання навакольнага асяроддзя дасягнула піку ў кастрычніку, калі Сусветная арганізацыя аховы здароўя заявіла, што больш за 90% дзяцей у свеце штодня ўдыхаюць атручанае паветра.

Выраз «таксічная культура» ўжывалі ў дачыненні да неспрыяльных умоў працы: ганенняў у калектыве, перапрацоўкі і стрэсу, канфліктаў з кіраўніцтвам. Асобна абмяркоўвалася тэма сексуальных дамаганняў на працы. Адна з самых гучных гісторый — пратэсты супрацоўнікаў Google па ўсім свеце. Іх прычынай стала расследаванне “The New York Times” пра тое, як кіраўніцтва кампаніі хавала дамаганні сваіх топ-менеджараў. Фраза «таксічныя адносіны» таксама стала папулярнай; яе ўжывалі для апісання адносін паміж двума людзьмі, а не ўнутры калектыву.

«Таксічных маскуліннасць» апісвае стэрэатыпныя і пры гэтым дэструктыўныя мужчынскія паводзіны. Адным з навукоўцаў, якія выкарыстоўваюць гэты тэрмін, стаў амерыканскі псіхіятр, ганаровы прафесар у Каліфарнійскім універсітэце Тэры Куперс, які вывучае псіхалогію зняволеных. Куперс лічыць, што таксічная маскуліннасць праяўляецца ў такіх асаблівасцях паводзін, як схільнасць да гвалту, імкненне дамінаваць і кантраляваць, а таксама ў пагардлівым стаўленні да жанчын і гомасексуалаў. У масавае ўжыванне «таксічная маскуліннасці» ўвайшла ў сувязі з грамадскай кампаніяй супраць сексуальных дамаганняў, сцвярджае Оксфардскі слоўнік.

У цэлым за апошні год слова «таксічны» на сайце Оксфардскага слоўніка сталі шукаць на 45% часцей.

Паводле meduza.io