Пратэсты ва Узбекістане: што адбываецца (абнаўляецца)

1 ліпеня ў суверэннай рэспубліцы Каракалпакстан (яна ўваходзіць у склад Узбекістана) пачаліся пратэсты з-за новага праекта Канстытуцыі. З галоўнага закона краіны сабраліся прыбраць частку пра суверэнны статус рэспублікі і права на яе выхад са складу Узбекістана. Паводле звестак прэс-службы МУС Узбекістана, «з мэтай недапушчэння парушэння грамадскага парадку і спынення ўчынення грамадзянамі розных правапарушэнняў былі задзейнічаны сілы і сродкі праваахоўных органаў».

2 ліпеня прэзідэнт Узбекістана ўвёў рэжым надзвычайнага становішча і прапанаваў захаваць у Канстытуцыі краіны пункт аб суверэнітэце аўтаномнай рэспублікі Каракалпакстан.
Прэзідэнт Узбекістана паведаміў аб ахвярах у выніку пратэстаў у Каракалпакстане, але колькасць не назваў.
Шаўкат Мірзіёеў падчас сустрэч з дэпутатамі парламента Каракалпакстана і актывам рэспублікі ў нядзелю, 3 ліпеня, расказаў, што сярод мірных грамадзян і супрацоўнікаў праваахоўных органаў ёсць ахвяры, паведамляе прэс-служба прэзідэнта Узбекістана.
«Былі напады на будынкі дзяржорганаў, ахоўныя аб'екты. На жаль, ёсць ахвяры сярод мірных грамадзян і супрацоўнікаў праваахоўных органаў», - заявіў ён.
Прэзідэнт Узбекістана не агучыў колькасць пацярпелых і загінулых. Мірзіёеў адзначыў, што «некаторыя сілы выбралі шлях насілля пад маркай пратэсту супраць канстытуцыйных рэформ».
«Яны распаўсюджваюць фэйкі, уцягваюць грамадзян у дзейнасць, якая парушае Канстытуцыю, каб дэстабілізаваць грамадства і падарваць тэрытарыяльную цэласнасць», — сказаў ён.
Паводле яго слоў, некаторыя з пратэстоўцаў «разбівалі вокны ў будынках, спрабавалі ўчыніць пажары, а таксама хацелі захапіць будынкі ГУУС і Упраўлення нацыянальнай гвардыі ў горадзе Нукус з мэтай атрымаць зброю».
Казахстан зрабіў заяву па падзеях ва Узбекістане, перадае Tengrinews.kz са спасылкай на прэс-службу Міністэрства замежных спраў краіны.
«Узбекістан — брацкая дзяржава, надзейны саюзнік і стратэгічны партнёр Казахстана. Таму ў Казахстане з занепакоенасцю ўспрынялі падзеі ў суседняй дружалюбнай краіне.
Вітаем і падтрымліваем рашэнні вышэйшага кіраўніцтва Узбекістана па стабілізацыі сітуацыі ў Рэспубліцы Каракалпакстан.
Упэўненыя, што ў брацкім Узбекістане напярэдадні найважнейшай палітычнай падзеі — рэферэндуму па папраўках у Канстытуцыю — запануюць мір і спакой», — заявілі ў МЗС Казахстана.
Таксама ў ведамстве дадалі, што Казахстан цвёрда прытрымліваецца курсу на развіццё і ўмацаванне ўсебаковага супрацоўніцтва з Узбекістанам у духу дамоваў аб вечным сяброўстве ад 31 кастрычніка 1998 года і аб стратэгічным партнёрстве ад 14 чэрвеня 2013 года, а таксама Дэкларацыі аб саюзніцкіх адносінах ад 6 снежня. .
Улады Узбекістана паведамілі аб стабілізацыі абстаноўкі ў пратэсным Нукусе.
Абстаноўка ва ўзбекістанскай аўтаноміі Каракалпакстан стабілізавалася. Пра гэта паведаміла прэс-служба прэзідэнта Узбекістана Шаўката Мірзіёева.
Паводле звестак прэс-службы, 3 ліпеня спадар Мірзіёеў другі раз за суткі прыбыў у Нукус. Прэзідэнт правёў нараду з удзелам усіх кіраўнікоў абласцей (хокімаў) Каракалпакстана для прыняцця мер па забеспячэнні бяспекі грамадзян, умацаванні законнасці і правапарадку.
Нацгвардыя Узбекістана заяўляе аб поўным кантролі ў Каракалпакстане пасля беспарадкаў.
Нацыянальная гвардыя Узбекістана заяўляе аб поўным кантролі над сітуацыяй у рэспубліцы Каракалпакіі, дзе напярэдадні масавыя пратэсты супраць канстытуцыйнай рэформы абярнуліся беспарадкамі. У рэгіёне ўведзена надзвычайнае становішча, аб'яўлена каменданцкая гадзіна, забаронены любыя масавыя мерапрыемствы.
Прыхільнікі аўтаноміі заклікалі правесці буйную акцыю пратэсту супраць паправак у наступны аўторак, аднак сітуацыя абвастрылася пасля затрымання аднаго з вядомых актывістаў Даўлетмурата Тажымуратава 1 ліпеня.
У выступах на вуліцах сталіцы Каракалпакстана Нукус удзельнічалі тысячы людзей. Сілавыя структуры неаднаразова спрабавалі перашкодзіць пратэстоўцам сабрацца, даходзіла да сутыкненняў. Рэгіянальныя ўлады паведамляюць аб нападах на адміністрацыйныя будынкі. Прэзідэнт Узбекістана ў сваіх заявах згадваў пацярпелых абапал. Прыхільнікі аўтаноміі сцвярджаюць, што ёсць забітыя сярод дэманстрантаў, а некаторыя вуліцы былі літаральна залітыя крывёй.
Каракалпакстан увайшоў ў склад Узбекістана ў 1993 годзе. Гэта найбуйнейшы рэгіён краіны, які складае амаль палову яе тэрыторыі. У Канстытуцыі Каракалпакстана сказана, што гэта суверэнная рэспубліка, якая валодае правам выхаду з Узбекістана на падставе ўсеагульнага рэферэндуму.