Генеральны сакратар ААН: «У часы крызісу людзі і іх правы павінны быць у цэнтры ўвагі»
Чалавецтва будзе лепш падрыхтавана да будучых крызісаў, калі пры распрацоўцы мераў па супрацьдзеянні інфекцыі правы чалавека будуць прыярытэтам.
Як паведамляецца на афіцыйным сайце ААН, пры фарміраванні палітыкі па барацьбе з пандэміяй неабходна ўлічваць правы чалавека — толькі ў гэтым выпадку меры, якія прымаюцца, будуць эфектыўныя і дадуць магчымасць падрыхтавацца да будучых катаклізмаў. Пра гэта гаворыцца ў дакладзе ААН, апублікаваным у чацвер, 23 красавіка 2020 года. Эксперты заклікаюць выяўляць групы насельніцтва, найбольш уразлівыя перад хваробай, і падтрымліваць іх.
Вірус не адрознівае: стары і малы, багацей і бядняк, радавыя грамадзяне і моцныя гэтага свету — хварэюць усе. Але далёка не ўсе знаходзяцца ў роўных умовах: многія пазбаўляюцца заробку або не могуць звярнуцца да лекара і застаюцца адзін на адзін з хваробай. Эксперты ААН заклікаюць падчас барацьбы з пандэміяй улічваць становішча ўсіх груп насельніцтва, надаючы асаблівую ўвагу тым, хто ў ёй мае патрэбу больш за іншых.
Зрэшты, гэта не толькі пытанне маралі, гэта адпавядае агульным інтарэсам: перамога над хваробай у раёнах, дзе жывуць "багатыя і знакамітыя", нічога не значыць, калі інфекцыя працягвае распаўсюджвацца ў трушчобах. Толькі прадуманыя меры, якія абараняюць усё насельніцтва, могуць прынесці рэальны поспех.
Праваабаронцы таксама нагадваюць, што пагрозу ўяўляе вірус, а не чалавек, які можа быць яго носьбітам. Надзвычайныя абмежавальныя меры часам неабходныя, аднак яны могуць лёгка прывесці да злоўжыванняў, калі адпаведныя органы надзяляюцца шырокімі паўнамоцтвамі пры мінімальнай справаздачнасці.
Больш таго, меры карнага характару самі па сабе ўяўляюць пагрозу для грамадскай бяспекі. Таму эксперты ААН лічаць, што дзейнічаць неабходна прапарцыйна, выконваючы пры гэтым правы чалавека і кіруючыся прынцыпам вяршэнства права.
"Тэма правоў чалавека не павінна праз крызіс адсоўвацца на задні план, — заявіў генеральны сакратар ААН Антоніу Гутэрыш, прадстаўляючы новы даклад. — Цяпер мы маем справу з самым маштабным крызісам за жыццё некалькіх пакаленняў. [...] Галоўны пасыл гэтага дакладу: людзі і іх правы павінны быць пастаўленыя ў цэнтр увагі".
Паводле яго слоў "на фоне росту нацыяналізму, папулізму і аўтарытарызму крызіс можа прывесці да рэпрэсій, якія выходзяць далёка за рамкі эпідэміялагічных мераў". Кіраўнік ААН перасцярог краіны ад падобных крокаў, а таксама заклікаў змагацца з мовай варожасці, накіраванай супраць найбольш уразлівых слаёў насельніцтва.
Ні адна краіна не можа перамагчы інфекцыю без супрацоўніцтва з іншымі, перакананыя ў ААН. Гэта прыкладна тое ж, што багатыя і бедныя раёны аднаго горада: пакуль эпідэмія працягваецца хоць бы ў адной краіне, ніхто не можа адчуваць сябе ў бяспецы. З самага пачатку эпідэміі ў ААН заклікаюць да міжнароднай салідарнасці і нагадваюць, што толькі разам мы можам атрымаць перамогу над COVID–19.
Крызіс, як гэта часта бывае, выявіў слабыя бакі, у іх ліку няроўнасць і перакос у размеркаванні грамадскіх дабротаў, адзначаюць аўтары дакладу. Ад таго, як мы справімся з пандэміяй, як мы распарадзімся наяўнымі рэсурсамі ў ходзе барацьбы з ёй, залежыць, якім будзе наша будучыня пасля крызісу. Калі пры распрацоўцы мераў па супрацьдзеянні інфекцыі правы чалавека будуць прыярытэтам, чалавецтва будзе лепш падрыхтавана да будучых крызісаў.
Генеральны сакратар ААН заклікаў улічваць правы будучых пакаленняў і падчас аднаўленчых работ пасля крызісу — памятаць пра неабходнасць скарачэння шкодных выбараў атмасферу і абароны біяразнастайнасці.